Bài viết tổng lược quan điểm về thức trong ngữ pháp truyền thống và trong một số đường hướng nghiên cứu ngữ pháp mới; nêu rõ cách hiểu thức trong hai ngôn ngữ qua ngữ nghĩa, ý nghĩa tình thái phân định theo chân ngụy và chức phận; nêu lên một vài gợi ý về cách xử lý văn bản Anh – Việt trên khái niệm thức. | Bàn thêm vê phạm trù thức trong tiếng Anh và tiếng Việt (Theo quan điểm chức năng - hệ thống) Tạp chi Khoa học DHQGHN, Ngoại ngũ 23 (2007) 167-179 Bàn ứiêm vê phạm trù thức trong tiếng Anh và tiếng Việt (theo quan điểm chức năng - hệ thông) Trấn Hữu Mạnh Trấn Thị Thanh Vần • Khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Anh - M ỹ, Trường Dại học Ngoại ngữ, Dại học Quô'c gia Hà N ộ i Đường Phạm Văn Dông, Câu d a y , hià hỉội, Việt Nam Nhận ngày 05 tháng 12 năm 2007 Tó m ta t Bàt báo này tống lược quan điếm vẽ T H Ứ C trong ngữ pháp truyẽn thống vả ìT o n g một sô đưởng hướng nghiên cứu ngủ pháp mới. Khác với quan niệm (ruyõn thong cho rảng thức là phạm ưù cúã riêng động từ {bao gỗm thức c h i đ ịn h , thức m ệ n h iệ n h , vả thức g i ả d ị n h ) gán với Hnh già (hực cúa hành động; quan điếm c ìià ngữ pháp chức năng hệ thống (m á điễn hình là H alliday vả môn đệ) đâ nêu rỏ thửc là phạm trù cú pháp học bao gỗm hai yếu tố chủ ngừ và phẵn biến vị của động tử. Theo quan đíem này của Halliday, chúng tôl đã phân tích cách thế hlộn của Ihửc trong hai ngôn ngữ A nh và Viộỉ, đặc biệt nêu lên cách hiểu ý nghĩa "bich v ị" của động từ tichg A nh và tidVig V iệt trong c ữ u trúc dộng ngữ • tưcmg phản vói phẩn dư (N Ễ N ) trong toàn bộ câ*u trủc của câu, nêu rõ đặc trưng ngữ pháp/cú pháp cùa phãn bich vị đó. Đổng thòi chúng tôi nêu rò cách hieu thức trong hai ngôn ngữ qua ngử nghĩa, ỷ nghĩa dnh ứứi phân địnli theo chân nguy và chức phồn; và cuôl cùng ncu lốn một vài gợi ỷ vố cách xử lý vản bàn Anh • Viột trên khái niộm 11-ỈỨC: phản ánh thải độ cùa người n ỏ i đôì vóì hành động du chù ngữ thO hiộn. 1. Đ ặt van đé th ố n g lại n h ãn rấ t m ạn h vai trò của thức trong viẹc Ihự c hiọn sieu chưc nang lien T hứ c (m ood) là p h ạm trù n g ữ p h áp trong nhân. T rong bài V ìẽ \ này, ch ú n g tôi hi vọng ngỏn n g ử thoạt hôn xem ra gắn liẽn với cú có s ẽ g i ả i q u y ế t v ấ n đ ế b ả n g m ộ t 5 0 đ ẽ x u a 't tá o động từ biêb
