Bài viết tìm hiểu ngữ cú thông qua quan điểm của một số nhà ngôn ngữ lớn; nhân mạch sự đóng góp của từng nhà tác giả đối với việc nghiên cứu ngữ cú nói chung và việc áp dụng vào dạy học tiếng nước ngoài; làm nổi bật tiến trình nghiên cứu các hiện tượng từ vựng này trong tiếng Pháp. | Khái niệm “Locution” trong tiếng Pháp dưới góc độ của một vài nhà ngôn ngữ TAP CHI KHOA HOC ĐHQGHN, NGOAI NGỮ, , So 4, 2005 K H Á I N IỆ M “L O C U T IO N ” T R O N G T I Ê N G P H Á P D Ư Ớ I G ÓC Đ Ộ C Ủ A M Ộ T V À I N H À N G Ò N N G Ử N g u y ễ n H ừ u T h ọ (*’ 1. V â n đ ề tìm hiểu ngữ cú thông qua q u a n điểm Trong quá tr ì n h học tiếng nước ngoài của một sô n h à ngôn ngữ lớn. Cách làm nói chung và học tiêng P h á p nói riêng, là chọn các tác giả tiêu biếu: bắt đầu người ta thường gặp khó k h ả n đôì với bằn g C har les Bally được coi là người đi ngừ cú (phraséologie). Đó là các ngữ được tiên phong tro ng nghiên cứu ngừ cú, kết cấu tạo VỚI hơn một từ (đơn vị cách các thúc b ằn g G as ton Gross, người mới công đơn vị khác b ằ n g hai p h ẩ n t r ắ n g khi bô một công t r ìn h có uy tín vê sự cô định viết) và ngưòi ta kh ôn g thế đoán được ngôn ngữ. Tro ng khi p h â n tích, ch úng tôi nghĩa của ch ú ng qua nghía của các n h ấ n m ạ n h sự đóng góp của từ n g tác giá t h à n h tô. Ví dụ: do n n er sa langue au đối VỚI việc nghiên cứu ngữ cú nói chưng chat có nghĩa là chịu, k h ô n g biết. Ta thấy và việc áp d ụ n g vào dạv-học tiêng nước nghĩa này ít liên q u a n đến việc đưa lưỡi ngoài nói riêng. Qu a đó làm nối bật tiến của m ình cho con mèo. trìn h nghiên cứu các hiện tượng từ vựng Ngừ cú, theo Từ điển Le Pet it Robert này trong tiếng Pháp. 1997, gồm t ấ t cả n h ữ n g cụm cô định 2. C h a r le s B a lly , n g ư ờ i t iê n p h o n g trong ngôn ngữ (expressions, locutions, collocations et p h r a s e s codées). C h úng Có thê nói C h a r le s Ballv là người đặt lỏn vê sô' lượng, phức t ạ p vê cú pháp-ngữ nền móng cho việc ng hiên cứu ngữ cú nghĩa, và đã được nghiên cứu dưới nhiều tiếng P h á p khi Ong cho xuất b á n cuốn góc độ với các tôn gọi khác n hau. T h u ậ t Troité de stylistique francaise vào đầu ngừ thường d ù n g là “locution” m à Từ thê ký trước. Tro ng đó, n h à ngôn ngữ học điển P h á p -
