Nghiên cứu dịch thuật và những khuynh hướng nghiên cứu ngôn ngữ

Bài viết trình bày giai đoạn đầu của ngôn ngữ học hiện đại; lý thuyết ngôn ngữ học cấu trúc và nghiên cứu dịch thuật; quan điểm của Sapir và Whort về ngôn ngữ và nghiên cứu dịch thuật; lý thuyết ngôn ngữ học của Chomsky và nghiên cứu dịch thuật. | Nghiên cứu dịch thuật và những khuynh hướng nghiên cứu ngôn ngữ T¹p chÝ Khoa häc ®hqghn, ngo¹i ng÷, , Sè 1, 2006 nghiªn cøu dÞch thuËt vµ nh÷ng khuynh h­íng nghiªn cøu ng«n ng÷ Lª Hïng TiÕn(*) Nghiªn cøu dÞch thuËt hiÖn ®¹i thùc luËn dÞch, v× ý nghÜa lu«n lµ t©m ®iÓm, lµ sù b¾t ®Çu kho¶ng nh÷ng n¨m 50 cña môc ®Ých theo ®uæi chÝnh yÕu cña qu¸ thÕ kû 20. §ã lµ giai ®o¹n dÞch thuËt tr×nh dÞch thuËt. Mét lý do n÷a lµ sù m« ®­îc nghiªn cøu cã hÖ thèng, cã nÒn t¶ng t¶ ng«n ng÷ thêi kú nµy chØ ®­îc giíi lý luËn lµ ng«n ng÷ häc vµ c¸c khoa häc h¹n trong c¸c hÖ thèng ng«n ng÷ ®¬n lÎ liªn quan. Nh÷ng giai ®o¹n nghiªn cøu víi t©m ®iÓm lµ ph©n tÝch sù ph©n bè c¸c dÞch thuËt hiÖn ®¹i g¾n liÒn víi sù ph¸t thµnh tè vµ ®èi lËp hÖ thèng c¸c ®¬n vÞ triÓn cña ng«n ng÷ häc - ngµnh khoa häc ©m thanh, h×nh th¸i tõ vùng vµ thµnh ®­îc coi lµ nÒn t¶ng chÝnh cña nghiªn phÇn c©u trong mét hÖ thèng ng«n ng÷; cøu dÞch thuËt. Theo mét sè nhµ nghiªn trong khi ®ã dÞch thuËt l¹i quan t©m chñ cøu dÞch thuËt (nh­ Hatim vµ Mason yÕu tíi ®èi lËp vµ so s¸nh gi÷a hai ng«n [3,1990] Hatim vµ Munday [4,2004]) ng÷ trong sù hµnh chøc cña chóng. ë nghiªn cøu dÞch thuËt hiÖn ®¹i cã thÓ chia giai ®o¹n nµy ng«n ng÷ häc gÇn nh­ thµnh 6 giai ®o¹n g¾n liÒn c¸c giai ®o¹n kh«ng ®ãng gãp nhiÒu vµo sù ph¸t triÓn ph¸t triÓn cña ng«n ng÷ häc hiÖn ®¹i. cña nghiªn cøu dÞch thuËt do c¸c thµnh tùu cña nã qu¸ xa mèi quan t©m cña giíi 1. Giai ®o¹n ®Çu cña ng«n ng÷ häc nghiªn cøu dÞch thuËt vµ dÞch gi¶. hiÖn ®¹i 2. Lý thuyÕt ng«n ng÷ häc cÊu tróc Thèng trÞ gÇn nh­ tuyÖt ®èi giai ®o¹n vµ nghiªn cøu dÞch thuËt nµy lµ nh÷ng lý thuyÕt gia ng«n ng÷ häc cÊu tróc luËn, nh÷ng ng­êi chñ tr­¬ng §©y lµ giai ®o¹n lý thuyÕt ng«n ng÷ m« t¶ ng«n ng÷ nh­ mét hÖ thèng c¸c häc cÊu tróc cã ¶nh h­ëng lín tíi nghiªn thµnh tè ®éc lËp, khu biÖt ®Æc tÝnh cña cøu dÞch thuËt qua viÖc ¸p dông c¸c kh¸i c¸c ®¬n vÞ ng«n ng÷ riªng biÖt vµ ph©n niÖm cÊu tróc luËn ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn lo¹i chóng trªn