Vũ Phạm Hàm là một danh nhân văn hóa nổi tiếng của nước ta giai đoạn cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX. Năm 1899 ông được triều đình giao đảm nhiệm chức Đốc học tỉnh Ninh Bình. Vùng đất Ninh Bình với nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử. . . nổi tiếng đã để lại dấu ấn khá đậm nét trong thơ ông. | Thơ chữ Hán viết về Ninh Bình của Thám Hoa Vũ Phạm Hàm JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI: Social Sci., 2015, Vol. 60, No. 5, pp. 40-44 This paper is available online at THƠ CHỮ HÁN VIẾT VỀ NINH BÌNH CỦA THÁM HOA VŨ PHẠM HÀM Ngô Thị Thu Trang Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Thái Nguyên Tóm tắt. Vũ Phạm Hàm là một danh nhân văn hóa nổi tiếng của nước ta giai đoạn cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX. Năm 1899 ông được triều đình giao đảm nhiệm chức Đốc học tỉnh Ninh Bình. Vùng đất Ninh Bình với nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử. . . nổi tiếng đã để lại dấu ấn khá đậm nét trong thơ ông. Tác giả không chỉ say sưa với vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn thể hiện tình cảm yêu mến, sự ngợi ca các vị hoàng đế, danh nhân văn hóa như vua Đinh Tiên Hoàng, vua Lê Đại Hành, Trương Hán Siêu. Qua những bài thơ viết về Ninh Bình người đọc có thể cảm nhận được sự gắn bó, yêu quý, trân trọng vùng đất này và cao hơn là tình yêu quê hương đất nước của Thám hoa Vũ Phạm Hàm. Từ khóa: Thơ chữ Hán, Ninh Bình, Vũ Phạm Hàm, thế kỉ XIX, tình yêu đất nước. 1. Mở đầu Vũ Phạm Hàm (1864 – 1906) là vị Thám hoa cuối cùng và là một trong ba vị Tam nguyên triều Nguyễn (cùng với Nguyễn Khuyến, Trần Bích San). Ông được coi là danh nhân văn hóa có nhiều đóng góp đối với đất nước. Ở lĩnh vực văn học, ông đã để lại nhiều trước tác giá trị với “nội dung, nghệ thuật sâu sắc, có nhiều hình tượng nghệ thuật mà giới yêu thơ thán phục” [4;964]. Cả cuộc đời ông chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, giáo dục. Trong khoảng từ năm 1890 đến năm 1906 ông làm đốc học và giữ chức án sát ở nhiều tỉnh. Những vùng đất ông từng trải qua đều để lại dấu ấn trong sáng tác của ông như Ninh Bình, Nam Định, Hà Nam, Hải Phòng, Hà Nội, Cầu Đơ (Hà Đông) [2]. . . trong đó có thể nói Ninh Bình là nơi đã ghi dấu đậm nét hơn cả. Trong bối cảnh nghiên cứu về Vũ Phạm Hàm tương đối đa dạng hiện nay, bài viết của .
