Thờ cúng Phật trong gia đình người Việt ở Đông Nam Bộ

Thờ cúng Phật là nét đặc sắc trong văn hóa gia đình người Việt ở Đông Nam Bộ. Kết hợp tục thờ cúng phổ biến của người Việt xưa cùng những tín ngưỡng, tôn giáo dân gian với sự ảnh hưởng điều kiện tự nhiên, xã hội Đông Nam Bộ, người Việt đã tạo dựng những quan niệm riêng về thờ Phật tại gia, các dạng thức bàn thờ Phật và các nghi thức thờ cúng Phật tại gia. Lễ an vị Phật, thời gian và lễ vật thờ cúng Phật, chủ thể, lễ vật và cách cúng Phật của người Việt ở Đông Nam Bộ được thể hiện khá rõ nét. Thờ cúng Phật tại gia có ý nghĩa to lớn trong đời sống văn hóa người Việt Đông Nam Bộ. | Thờ cúng Phật trong gia đình người Việt ở Đông Nam Bộ Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4 (17) – 2014 THÔØ CUÙNG PHAÄT TRONG GIA ÑÌNH NGÖÔØI VIEÄT ÔÛ ÑOÂNG NAM BOÄ Traàn Leâ Hieáu Haïnh Tröôøng Ñaïi hoïc Khoa hoïc Xaõ hoäi vaø Nhaân vaên (VNU-HCM) TÓM TẮT Thờ cúng Phật là nét đặc sắc trong văn hóa gia đình người Việt ở Đông Nam Bộ. Kết hợp tục thờ cúng phổ biến của người Việt xưa cùng những tín ngưỡng, tôn giáo dân gian với sự ảnh hưởng điều kiện tự nhiên, xã hội Đông Nam Bộ, người Việt đã tạo dựng những quan niệm riêng về thờ Phật tại gia, các dạng thức bàn thờ Phật và các nghi thức thờ cúng Phật tại gia. Lễ an vị Phật, thời gian và lễ vật thờ cúng Phật, chủ thể, lễ vật và cách cúng Phật của người Việt ở Đông Nam Bộ được thể hiện khá rõ nét. Thờ cúng Phật tại gia có ý nghĩa to lớn trong đời sống văn hóa người Việt Đông Nam Bộ. Từ khóa: thờ cúng, Phật, gia đình, Đông Nam Bộ Phật giáo du nhập vào Việt Nam gần đạo ông bà trong tâm thức người Việt Đông hai thiên niên kỷ. Cùng cơ sở thờ tự là ngôi Nam Bộ hòa làm một. Nó bắt nguồn từ chùa, các vị Phật, Bồ Tát ngày càng gần gũi, quan niệm người Việt xưa vốn trọng chữ quen thuộc với những tín đồ Phật giáo. Các hiếu "tứ thời xuân tại thủ, bách hạnh hiếu vi tín đồ thường đến chùa để thực hành các tiên" (bốn mùa thì xuân là đầu, trăm đức nghi lễ, sinh hoạt lễ bái, thắp hương Thờ hạnh thì hiếu là trước nhất). Điều này lại Phật trong gia đình là một hình thức khá tương tự như trong mười bốn điều răn của phổ biến ở Đông Nam Bộ. Trong những Phật – tội lỗi lớn nhất của đời người là bất người thờ Phật tại gia này có cả những hiếu. Tinh thần hiếu kính cội nguồn dâng người không theo đạo Phật(1). Vì thế, lên cao trào qua sự mất mát và tưởng nhớ: nghiên cứu hiện tượng “thờ cúng Phật "Ngó lên nuộc lạt mái nhà / Bao nhiêu trong gia đình người Việt Đông Nam Bộ” nuộc lạt nhớ ông bà bấy nhiêu". để hiểu hơn văn hóa người Việt ở Đông Nỗi nhớ trở nên thiêng liêng hơn .