Gen mã hóa asparaginase của nấm men Aspergillus oryzae được cải biến 13 mã bộ ba hiếm để phù hợp cho việc biểu hiện gen trong nấm men Pichia pastoris. Gen cải biến được tách dòng trong vector pUC57 và đưa vào pPIC9 tại vị trí của XhoI/NotI. Sau đó vector tái tổ hợp pPIC9- asp1 được cắt bằng StuI và biến nạp vào tế vào nấm men P. pastoris bằng phương pháp xung điện. Tất cả các dòng nấm men tái tổ hợp mang gen asp1 mà chúng tôi kiểm tra đều có kiểu hình Mut+, có khả năng sinh trưởng tốt trong nguồn carbon là methanol. Các chủng tái tổ hợp P. pastoris mang gen asp1 được nuôi cấy và cảm ứng bằng methanol 0,5% trong 72 giờ, asparaginase có kích thước khoảng 50 kDa bắt đầu được tổng hợp sau khi nuôi cấy chủng 21 giờ và tăng dần đến 54 giờ sau đó không tăng. Trong điều kiện điện di không biến tính, asparaginase tồn tại dưới dạng dimer có kích thước khoảng 100 kDa và có hoạt tính thủy phân cơ chất asparagine. Đây là công trình nghiên cứu đầu tiên biểu hiện thành công enzyme thương mại asparaginase của A. oryzae trong nấm men P. pastoris. | Nghiên cứu biểu hiện gen mã hóa Asparaginase của Aspergillus oryzae trong nấm men Pichia pastoris TAP CHI SINH HOC 2014, 36(2): 232239 Nguyen Thanh Ngoc et al. DOI: X NGHIÊN CỨU BIỂU HIỆN GEN MÃ HÓA ASPARAGINASE CỦA Aspergillus oryzae TRONG NẤM MEN Pichia pastoris Nguyễn Thanh Ngọc1, Lê Tùng Lâm1, Nguyễn Thị Dung2, Đỗ Thị Huyền1, Nguyễn Thị Hương Trà3, Trương Nam Hải1* 1 Viện Công nghệ sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, *tnhai@ 2 Trung tâm y tế huyện Mê Linh, Đại Thịnh, Mê Linh, Hà Nội 3 Viện Cơ điện Nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch TÓM TẮT: Gen mã hóa asparaginase của nấm men Aspergillus oryzae được cải biến 13 mã bộ ba hiếm để phù hợp cho việc biểu hiện gen trong nấm men Pichia pastoris. Gen cải biến được tách dòng trong vector pUC57 và đưa vào pPIC9 tại vị trí của XhoI/NotI. Sau đó vector tái tổ hợp pPIC9 asp1 được cắt bằng StuI và biến nạp vào tế vào nấm men P. pastoris bằng phương pháp xung điện. Tất cả các dòng nấm men tái tổ hợp mang gen asp1 mà chúng tôi kiểm tra đều có kiểu hình Mut+, có khả năng sinh trưởng tốt trong nguồn carbon là methanol. Các chủng tái tổ hợp P. pastoris mang gen asp1 được nuôi cấy và cảm ứng bằng methanol 0,5% trong 72 giờ, asparaginase có kích thước khoảng 50 kDa bắt đầu được tổng hợp sau khi nuôi cấy chủng 21 giờ và tăng dần đến 54 giờ sau đó không tăng. Trong điều kiện điện di không biến tính, asparaginase tồn tại dưới dạng dimer có kích thước khoảng 100 kDa và có hoạt tính thủy phân cơ chất asparagine. Đây là công trình nghiên cứu đầu tiên biểu hiện thành công enzyme thương mại asparaginase của A. oryzae trong nấm men P. pastoris. Từ khóa: Pichia pastoris, Aspergillus oryzae, Asparaginase, cải biến mã bộ ba, pPIC9asp1. MỞ ĐẦU Trên thế giới, hãng Novozymes A/S (Đan Mạch) đã sản xuất và thương mại hóa thành .
