Đức của đế vương nhìn từ các phương thức dự báo (Khảo sát trong văn xuôi tự sự trung đại Việt Nam)

Đức của đế vương là một trong những vấn đề trọng tâm được triết học, văn học cổ trung đại Trung Quốc và Việt Nam bàn luận đến. Những nội hàm của vấn đề trên như: đế - vương là người được trời lựa chọn cai trị thiên hạ và phải là người có phẩm hạnh tốt, muốn giữ thiên mệnh phải có chí đức (hiếu, nhân, minh, thành kính). | Đức của đế vương nhìn từ các phương thức dự báo (Khảo sát trong văn xuôi tự sự trung đại Việt Nam) TAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 33 (58) - Thaùng 10/2017 Đức của đế vương nhìn từ các phương thức dự báo (Khảo sát trong văn xuôi tự sự trung đại Việt Nam) Ethics of the king in the methods of divination (Asurvey on Vietnamese middle-age narrative prose) ThS. Trần Thị Thanh Nhị, Trường Đại học Sư phạm Huế Tran Thi Thanh Nhi, ., Hue Teacher’s Training University Tóm tắt Đức của đế vương là một trong những vấn đề trọng tâm được triết học, văn học cổ trung đại Trung Quốc và Việt Nam bàn luận đến. Những nội hàm của vấn đề trên như: đế -vương là người được trời lựa chọn cai trị thiên hạ và phải là người có phẩm hạnh tốt, muốn giữ thiên mệnh phải có chí đức (hiếu, nhân, minh, thành kính) và đặc biệt phải có đức hiếu sinh, đức có chức năng giao tiếp quan trọng, liên thông giữa người và trời được thể hiện rõ qua các phương thức dự báo trong văn xuôi tự sự trung đại Việt Nam, đặc biệt là hệ thống điềm triệu, mộng, tiên tri. Từ khóa: đế vương, dự báo, điềm triệu, hiếu sinh, thiên mệnh, Abstract Ethics of the King is among the essential subjects mentioned in phylosophy, early middle-age Chinese and Vietnamese literature. The content of the above topic consists of the definition of the King. The King is the person who is chosen by the Heaven to rule the people and must have good conduct to be able to fulfill the given mandate. He must possess filiality, humanity, knowledge and politeness, and especially he must respect the life of other people and other creatures, which is an essential characteristic primarily functioning in communication in order to connect the people with the Heaven. These have been illustrated in the methods of divination in Vietnamese middle-age narrative prose, especially through the system of omen and prophet. Keywords: king, divination, omen, heaven mandate. Dự báo là một hoạt động phổ