Màu sắc là phạm trù cơ bản quen thuộc với con người. Đó là phạm trù hình thành sớm do tác động của thực tiễn. Bởi vậy, với các ý niệm cần có “nguyên liệu” để cấu trúc hóa làm cơ sở tri nhận thì phạm trù màu sắc là một trong những miền tích cực và hữu dụng nhất. | Ánh xạ ẩn dụ, hoán dụ của phạm trù màu sắc đến phạm trù con người trong tiếng Việt TAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 27 (52) - Thaùng 4/2017 Ánh xạ ẩn dụ, hoán dụ của phạm trù màu sắc đến phạm trù con người trong tiếng Việt Metonymical and metaphorical mappings of color category to human category in Vietnamese Lê Cao Thắng Trường THCS Lê Lợi Le Cao Thang Le Loi High School Tóm tắt Màu sắc là phạm trù cơ bản quen thuộc với con người. Đó là phạm trù hình thành sớm do tác động của thực tiễn. Bởi vậy, với các ý niệm cần có “nguyên liệu” để cấu trúc hóa làm cơ sở tri nhận thì phạm trù màu sắc là một trong những miền tích cực và hữu dụng nhất. Có thể nói, màu sắc ánh xạ tới hầu hết các miền ý niệm trong tâm trí con người, tạo thành hàng loạt các ẩn dụ cấu trúc. Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi đề cập đến sự ánh xạ từ miền nguồn là phạm trù màu sắc đến miền đích là phạm trù con người. Từ khóa: phạm trù màu sắc, ánh xạ, miền ý niệm. Abstract The color, a basic category that is familiar to people. It is a category formed early by the impact of reality. Therefore, for a concept which needs materials to be structured as the basis of cognition, the color category will be one of the most active and useful. It can be said that colors map to almost conceptual domains in the human mind, form a series of structural metaphors. In this article, we refer to the mapping from the source domain - the color category to the target domain - the human category. Keywords: color category, map, conceptual domain. 1. Khái lược về ẩn dụ ý niệm và về sự vật. Từ đây, đã bắt đầu hình thành hoán dụ ý niệm nên quan điểm tri nhận về ẩn dụ và hoán Cùng với sự hình thành và phát triển dụ. Trong ngôn ngữ học tri nhận, ẩn dụ và của khoa học tri nhận, người ta nhận thấy hoán dụ được định nghĩa là những hiện ẩn dụ và hoán dụ truyền thống không đơn tượng về cơ bản là ý niệm. Ẩn dụ là sự ánh thuần là hình thức diễn đạt bóng bẩy của xạ từ