Việc thiếu các thông tin hiện trường chính xác đã ảnh hưởng đến kết quả đánh giá tình trạng quần thể của các loài quý hiếm. Ở Việt Nam, việc điều tra các loài cây quý hiếm thường phải dựa vào kinh nghiệm của người bản địa. | Áp dụng phương pháp điều tra nhóm thích ứng cho năm loài cây quý hiếm tại Vườn quốc gia Xuân Sơn - Phú Thọ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ - ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRA NHÓM THÍCH ỨNG CHO NĂM LOÀI CÂY QUÝ HIẾM TẠI VƯỜN QUỐC GIA XUÂN SƠN, TỈNH PHÚ THỌ Ngô Thế Long Trường Đại học Hùng Vương TÓM TẮT Việc thiếu các thông tin hiện trường chính xác đã ảnh hưởng đến kết quả đánh giá tình trạng quần thể của các loài quý hiếm. Ở Việt Nam, việc điều tra các loài cây quý hiếm thường phải dựa vào kinh nghiệm của người bản địa. Trong rừng núi đá vôi tại Vườn quốc gia Xuân Sơn - Phú Thọ, phương pháp điều tra nhóm thích ứng đã được áp dụng và so sánh với phương pháp điều tra ngẫu nhiên, để đánh giá tình trạng và lập địa yêu thích của năm loài cây danh lục đỏ. Điều tra nhóm thích ứng đã giúp tăng cơ hội tìm thấy các cá thể của năm loài nghiên cứu và đạt được hiệu quả về mặt thời gian trên đơn vị điều tra. Ba loài Nghiến, Lát hoa và Trai lý được tìm thấy với độ phong phú đáng kể. Chúng thể hiện sự thích nghi tốt đối với lập địa dốc, tầng đất mỏng và nhiều đá nổi. Loài Chò chỉ thể hiện xu hướng ngược lại. Cả Chò chỉ và Rau sắng không xuất hiện trên lập địa hầu hết là đá nổi. Phương pháp điều tra nhóm thích ứng có thể giúp hiểu tình trạng và phân bố không gian của các loài cây quý hiếm. Bởi vậy, nó nên được xem xét như một công cụ trong quản lý và bảo tồn các loài cây này. Từ khóa: Bảo tồn đa dạng sinh học, danh lục đỏ, điều tra nhóm thích ứng, loài bị đe dọa. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Do hậu quả của việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất và khai thác rừng, một số loài cây quý hiếm đang bị đe dọa nghiêm trọng (Nghĩa, 1999). Các nhà bảo tồn cũng đã và đang nỗ lực để thu thập các thông tin về số lượng, môi trường sinh thái và phân bố không gian của các loài cây này, từ đó đề xuất được chiến lược quản lý phù hợp. Rất nhiều loài cây không những hiếm gặp mà còn phân bố cụm (Acharya và cs, ). Kiểu phân bố cụm như vậy thường
