Thế giới cổ mẫu đa trị này chính là những chất liệu nghệ thuật quan trọng giúp nhà văn truyền tải được những thông điệp về cuộc sống và con người đến bạn đọc một cách kín đáo, ý vị nhưng không kém phần sâu sắc. | Giải mã cổ mẫu tự nhiên trong truyện ngắn của Nguyễn Huy Thiệp Khoa hoïc xaõ hoäi GIẢI MÃ CỔ MẪU TỰ NHIÊN TRONG TRUYỆN NGẮN CỦA NGUYỄN HUY THIỆP Đặng Lê Tuyết Trinh Khoa KHXH&NV, Trường Đại học Hùng Vương TÓM TẮT Cổ mẫu luôn mang tính lưỡng trị, đa trị. Khi đi tìm và giải mã những cổ mẫu tự nhiên như đất, nước, lửa trong truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp, chúng tôi đã nhận diện và khái quát được một số lớp nghĩa như sau: (1) Cổ mẫu tự nhiên là những yếu tố sinh động thể hiện biến chuyển của tự nhiên; (2) Cổ mẫu tự nhiên là biểu tượng cho nhu cầu sống còn của con người, của muôn vật và cũng là tai họa cho con người; (3) Cổ mẫu tự nhiên là biểu tượng về thời gian, cuộc sống, đời người; (4) Cổ mẫu tự nhiên là biểu tượng cho thế giới tinh thần của con người. Thế giới cổ mẫu đa trị này chính là những chất liệu nghệ thuật quan trọng giúp nhà văn truyền tải được những thông điệp về cuộc sống và con người đến bạn đọc một cách kín đáo, ý vị nhưng không kém phần sâu sắc. Từ khóa: Cổ mẫu, cổ mẫu tự nhiên. 1. Đặt vấn đề quá trình khảo sát các cổ mẫu tự nhiên như Phê bình cổ mẫu là một trong những hướng đất, nước, lửa trong truyện ngắn Nguyễn Huy phê bình văn học mang tính chất quốc tế dựa Thiệp, người ta nhận ra rằng chúng luôn tồn trên lý thuyết tâm phân học của Karl Gustave tại ở dạng thức “bội nghiệm”. Hơn thế, trong Jung. Các cổ mẫu cũng “cổ xưa như ý thức loại hình nghệ thuật ngôn từ, các cổ mẫu bao của nhân loại vậy”. Bởi vậy, như Guy Schoeller giờ cũng phải xa rời đời sống nguyên thủy của trong Từ điển biểu tượng văn hóa thế giới đã mình để khoác lên cái vỏ âm thanh ngôn ngữ từng khẳng định: “Sẽ là quá ít, nếu nói rằng nghệ thuật vốn có đặc trưng cơ bản là tính hình chúng ta sống trong một thế giới biểu tượng, tượng, tính đa nghĩa. Vì vậy quá trình đi tìm một thế giới biểu tượng sống trong chúng ta”. hiểu các cổ mẫu này chính là hành trình đi giải Nói cách khác, dung lượng của cái biểu trưng mã những tầng ý .