Theo dải rộng về loại hình ngôn ngữ, Anh – Việt xếp từ ngôn ngữ có hình thái tiêu biểu đến ngôn ngữ đơn lập và là các ngôn ngữ có loại hình khác nhau nhưng đều có những hình thức thể hiện ý nghĩa bị động. | Ý nghĩa bị động Anh - Việt qua khung tham chiếu tương đương dịch thuật TAÏP CHÍ ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 21 - Thaùng 6/2014 Ý NGHĨA BỊ ĐỘNG ANH - VIỆT QUA KHUNG THAM CHIẾU TƯƠNG ĐƯƠNG DỊCH THUẬT TRƯƠNG VĂN ÁNH(*) HỨA BÍCH THỦY(**) TÓM TẮT Theo dải rộng về loại hình ngôn ngữ, Anh – Việt xếp từ ngôn ngữ có hình thái tiêu biểu đến ngôn ngữ đơn lập và là các ngôn ngữ có loại hình khác nhau nhưng đều có những hình thức thể hiện ý nghĩa bị động. Khung tham chiếu tương đương dịch thuật thể hiện ở các mẫu câu có ý nghĩa bị động phổ biến trong hai ngôn ngữ sẽ giúp cho người học tiếp thu và sử dụng tốt các cấu trúc bị động. Từ khóa: Khung tham chiếu (TC), dạng bị động, mẫu câu. ABSTRACT According to the wide range of the typology of language, English and Vietnamese languages are ranged from typically multimorphous to monomorphous languages and are the languages of differenttypologies, but both have similar expressions of the passive sense. The equivalent tertium comparationis shown in the common similar passive sentence patterns in the two languages will help learners acquire and use these passive structures. Keywords: Tertium Comparationis (TC), passive voice, sentence pattern 1. MỞ ĐẦU (*) (**) Để diễn tả ý nghĩa bị động trong hai Theo Nguyễn Minh Thuyết (2008), ngôn ngữ, khung tham chiếu (Tertium dạng (voice) là một phạm trù ngữ pháp bao Comparationis: TC) tương đương về ý gồm hai ý nghĩa ngữ pháp bộ phận đối lập nghĩa dịch thuật được sử dụng. Điều này sẽ nhau: chủ động (active) và bị động khắc phục được các hạn chế: cho dù có ý (passive). Dựa theo các phương thức ngữ nghĩa bị động nhưng tiếng Việt và tiếng pháp, tiếng Anh là ngôn ngữ tổng hợp tính, Anh có các cấu trúc bị động khác nhau và trong khi tiếng Việt là ngôn ngữ phân tích đôi khi tiếng Anh có cấu trúc mang nghĩa tính hay ngôn ngữ đơn lập. Dạng trong bị động nhưng tiếng Việt không có hoặc tiếng Anh được thể hiện rõ qua đặc điểm ngược lại. hình thái của động từ.