Dịch chiết metanol của hạt na xiêm thu hái ở Đồng Tháp đã được phân lập bằng phương pháp sắc kí cột và cho 3 hợp chất gồm: (1) N-(triacontanoyl) tryptamin, (2) axit ent-kaur-16-en-19-oic và (3) beta-sitosterol. | Thành phần hoá học từ hạt na xiêm (Annona muricata l.) ở Đồng Tháp TAÏP CHÍ ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 20 - Thaùng 4/2014 THÀNH PHẦN HOÁ HỌC TỪ HẠT NA XIÊM (ANNONA MURICATA L.) Ở ĐỒNG THÁP BÙI THỊ MINH NGUYỆT (*) TÓM TẮT Dịch chiết metanol của hạt na xiêm thu hái ở Đồng Tháp đã được phân lập bằng phương pháp sắc kí cột và cho 3 hợp chất gồm: (1) N-(triacontanoyl) tryptamin, (2) axit ent-kaur-16-en-19-oic và (3) -sitosterol. Cấu trúc của các hợp chất này được xác định bằng các phương pháp phổ (UV, IR, MS, 1H-, 13C-NMR, DEPT, HMBC, HSQC) và so sánh với các tài liệu tham khảo. Trong ba hợp chất thu được, hợp chất 1 là hợp chất mới được phát hiện lần đầu tiên trong tự nhiên. Từ khoá: dịch chiết metanol, na xiêm, N-(triacontanoyl) tryptamin, axit ent-kaur-16- en-19-oic ABSTRACT The methanol extracted from Annona muricata seeds in Dong Thap was separated into three compounds: (1) N-(triacontanoyl) tryptamine, (2) ent-kaur-16-en-19-oic acid, (3) -sitosterol, by column chromatography. These compounds were identified by spectroscopic methods (UV, IR, MS, 1H-, 13C-NMR, DEPT, HMBC, HSQC) and compared to references. Among three separated compounds, N-(triacontanoyl) tryptamin is the new compound found for the first time in nature. Keywords: methanol extract, Annona muricata, N-(triacontanoyl) tryptamine, ent- kaur-16-en-19-oic acid 1. MỞ ĐẦU* Khảo sát thành phần hoá học từ na Chi Na (Annona) là một chi lớn trong xiêm phát hiện có chứa các hợp chất sau: họ Na (Annonaceae), có khoảng 125 loài acetogenin (hơn 50 hợp chất) [3], flavonoit phân bố nhiều ở rừng mưa nhiệt đới thuộc [4], alkaloit [5], cyclopeptit [6]. Những các vùng châu Mỹ, châu Phi Ở nước ta, năm gần đây nhiều nhà khoa học đã tập số loài thuộc chi Na (Annona) có 4 loài trung nghiên cứu các acetogenin trong họ trong đó 3 loài là cây trồng [1]. Na (Annonaceae), do các hợp chất này có Na xiêm (hay còn được gọi là Mãng nhiều hoạt tính quan trọng như chống ung cầu xiêm)