Thông qua việc so sánh các bản dịch thơ Maiakovski của một số dịch giả Việt Nam, bài viết góp phần khẳng định một mệnh đề của lí thuyết Tiếp nhận văn học: Người dịch là một kiểu độc giả đặc biệt, bản dịch là một cách đọc, có vai trò định hướng và định giá nguyên tác. | Vấn đề dịch thơ Maiakovski ở Việt Nam TAÏP CHÍ ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 9 - Thaùng 4/2012 VẤN ĐỀ DỊCH THƠ MAIAKOVSKI Ở VIỆT NAM HOÀNG KIM THANH(*) TÓM TẮT Thông qua việc so sánh các bản dịch thơ Maiakovski của một số dịch giả Việt Nam, bài viết góp phần khẳng định một mệnh đề của lí thuyết Tiếp nhận văn học: Người dịch là một kiểu độc giả đặc biệt, bản dịch là một cách đọc, có vai trò định hướng và định giá nguyên tác. Từ khoá: bản dịch, dịch giả, cách đọc, nguyên tác, Maiakovski, thơ ABSTRACT Through the comparison of the translations of Maiakovski’s poems by some Vietnamese translators, the article affirms the statement of the theory of literary reception: a translator is a special type of readers whose translated text shows how he has read the original text, and role is to orient and evaluate it. Key words: translation(s), translator, how to read, original text, Maiakovski, poem Dịch là một cách đọc – nhận định này Chúng tôi xin nêu trường hợp các bản dịch không mới, thậm chí đã thành cách ngôn. thơ V. Maiakovski (1893-1930) của Trần Đối với Lí thuyết Tiếp nhận văn học, nó là Dần (1926-1997), Hoàng Ngọc Hiến một mệnh đề quen thuộc khi đề cập đến (1930-2011) và Thế Phong (1932) để thấy người biên dịch trong vai trò người đọc lí những cách hình dung không hoàn toàn tưởng. giống nhau về nhà thơ Nga vĩ đại. Sau khi được công bố, tác phẩm văn Ở Việt Nam, tên tuổi Maiakovski được học bắt đầu bước vào hành trình đi tìm số biết đến như một trong những lá cờ đầu của phận của mình trong công chúng độc giả. văn học xã hội chủ nghĩa, được trân trọng Tuy nhiên, đối với tác phẩm nước ngoài, đưa vào giáo trình đại học. Tuy nhiên, còn cần thêm một khâu trung gian nữa – đó những người dịch thơ ông khá thưa thớt, so là dịch thuật. Và dịch giả, trong trường hợp với đội ngũ đông đảo dịch thơ A. Pushkin, này, là người đọc đầu tiên, có vai trò quan S. Esenin, A. Blok, Có thể lí giải điều trọng trong việc định hướng, định giá này