Bài viết này chỉ tập trung đưa ra những nét cơ bản của sự biến đổi trong tôn giáo tín ngưỡng của người Mông và lý giải nguyên nhân của những biến đổi đó. | Biến đổi tôn giáo tín ngưỡng ở người Mông khu vực miền núi phía Bắc Việt Nam - thực trạng và nguyên nhân 56 Nghiên cứu Tôn giáo. Số 10 – 2017 NGUYỄN NGỌC MAI* BIẾN ĐỔI TÔN GIÁO TÍN NGƯỠNG Ở NGƯỜI MÔNG KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC VIỆT NAM - THỰC TRẠNG VÀ NGUYÊN NHÂN Tóm tắt: Biến đổi được hiểu là thay đổi thành ra khác trước. Khái niệm biến đổi cũng được sử dụng trong khoa học xã hội hàm ý chỉ một sự thay đổi trong cấu trúc của một loại hình tồn tại xã hội nào đó: biến đổi xã hội, biến đổi lối sống và phương thức sống. Biến đổi tôn giáo là theo nghĩa này, ám chỉ sự thay đổi về cấu trúc hình thức, thậm chí cả nội hàm đức tin cũng như thực hành nghi lễ ở các loại hình tôn giáo. Cho đến nay, về cơ bản cộng đồng người Mông ở khu vực miền núi phía Bắc đã thay đổi trong cấu trúc cộng đồng, chia thành hai nhóm. Nhóm vẫn giữ các tôn giáo tín ngưỡng truyền thống (nhóm Mông truyền thống) và nhóm theo Công giáo, Tin Lành hoặc các tôn giáo mới. Bài viết này chỉ tập trung đưa ra những nét cơ bản của sự biến đổi trong tôn giáo tín ngưỡng của người Mông và lý giải nguyên nhân của những biến đổi đó. Từ khóa: Biến đổi, tôn giáo, người Mông, phía Bắc, Việt Nam. 1. Những biến đổi cơ bản trong tôn giáo, tín ngưỡng ở người Mông . Biến đổi các thực hành tôn giáo truyền thống Với nhóm Mông truyền thống rất dễ để nhận ra họ cho dù ngày nay đã sống xen kẽ với các nhóm khác, đó là nhóm này có đặc điểm phía trên cửa chính vào nhà vẫn treo miếng vải đỏ. Trong nhà vẫn có khu vực thờ cúng tổ tiên thể hiện bằng miếng giấy vàng có cắm mấy lông gà, thường ở gian giữa nhà. Một số gia đình đã làm một ban thờ nhỏ treo gắn vào vách nhà, trên ban thờ có bát hương hoặc ảnh của người * Viện Nghiên cứu Tôn giáo, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Bài viết này được thực hiện trong khuôn khổ đề tài khoa học cấp Bộ của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam mang tiêu đề Biến đổi của tôn giáo truyền thống trong phát triển bền vững ở Việt .
