Bài viết dựa trên những ghi chép trong Đại Nam thực lục của Quốc sử quán triều Nguyễn, phác họa phần nào góc chân dung của ông cùng những dấu ấn trong cách thức xây dựng, quản lý đê điều cũng như những đóng góp của ông cho các quyết sách nuôi dân. | Tổng đốc Đặng Văn Thiêm với vấn đề xây dựng, quản lý đê điều và khắc phục hậu quả sau thiên tai (qua Đại Nam thực lục) 66 TẠP CHÍ KHOA HỌC XÃ HỘI số 7 (251) 2019 TỔNG ĐỐC ĐẶNG VĂN THIÊM VỚI VẤN ĐỀ XÂY DỰNG, QUẢN LÝ ĐÊ ĐIỀU VÀ KHẮC PHỤC HẬU QUẢ SAU THIÊN TAI (QUA ĐẠI NAM THỰC LỤC) VƯƠNG THỊ HƯỜNG* Trong số các nhân vật quan lại nhà Nguyễn, một “nguyên lão tứ triều”, làm quan trải bốn triều: Gia Long, Minh Mệnh, Thiệu Trị, Tự Đức và rất mực thanh liêm, đó là Tổng đốc Đặng Văn Thiêm. Gần 40 năm làm quan, bôn ba khắp nơi, ông đã để lại nhiều dấu ấn trên con đường phát triển của đất nước. Thành công và tủi hận chốn quan trường với nhiều cung bậc tình cảm khác nhau, song nổi bật hơn cả Đặng Văn Thiêm là một vị Tổng đốc luôn tận tụy vì cuộc sống của nhân dân. Bài viết dựa trên những ghi chép trong Đại Nam thực lục của Quốc sử quán triều Nguyễn, phác họa phần nào góc chân dung của ông cùng những dấu ấn trong cách thức xây dựng, quản lý đê điều cũng như những đóng góp của ông cho các quyết sách nuôi dân. Từ khóa: Đặng Văn Hòa, Đặng Văn Thiêm, Tổng đốc, đê điều, lũ lụt, nhà Nguyễn Nhận bài ngày: 10/5/2019; đưa vào biên tập: 18/5/2019; phản biện: 24/5/2019; duyệt đăng: 10/8/2019 1. DẪN NHẬP Mệnh còn có chút e ngại vì thấy ông Đặng Văn Thiêm hay còn gọi là Đặng nhỏ tuổi nhƣng những vị quan dày Văn Hòa (1791 - 1856) hiệu Lễ Trai, dặn kinh nghiệm của triều Nguyễn ngƣời thôn Thanh Lƣơng, xã Bắc nhìn thấy tố chất tốt đẹp, dám làm Vọng, huyện Quảng Điền (nay thuộc dám chịu trách nhiệm của ông nên đã xã Hƣơng Xuân, huyện Hƣơng Trà nhiều lần tiến cử. Nhà vua từng băn tỉnh Thừa Thiên Huế). Ông là con khoăn khi giao trọng trách cho Đặng trƣởng của danh sƣ Đặng Quang Văn Thiêm vì: “Thiêm làm việc đƣợc, Tuấn và bà Phan Thị Hãn. nhƣng còn ít tuổi” nhƣng quan đại Đặng Văn Thiêm tuy đỗ đạt từ lúc còn thần Lê Chất(2) tâu rằng: “Bình tính trẻ nhƣng với năng lực cùng tƣ chất thật thà, có đại thể, Thiêm có tài mẫn dám chịu trách nhiệm của ông .
