Bài giảng "Vật lý đại cương và vật lý hiện đại - Chương 2: Lưỡng tính sóng - Hạt của vật chất" cung cấp cho người học các kiến thức: Giả thiết De Broglie về sóng vật chất, ý nghĩa xác suất của sóng vật chất, hàm sóng và nguyên lý chồng chất trạng thái,. nội dung chi tiết. | Bài giảng Vật lý đại cương và vật lý hiện đại: Chương 2 - . Lê Công Hảo CHÖÔNG 2 LÖÔÕNG TÍNH SOÙNG - HAÏT CUÛA VAÄT CHAÁT . Giaû thuyeát De Broglie veà soùng vaät chaát . YÙù nghóa xaùc suaát cuûa soùng vaät chaát, haøm soùng vaø nguyeân lyù choàng chaát traïng thaùi . Nguyeân lyù baát ñònh Heisenberg - caùc heä thöùc baát ñònh . Giaû thuyeát de Broglie veà soùng vaät chaát . Giaû thuyeát De Broglie . Caùc thí nghieäm xaùc nhaän giaû thuyeát De Broglie . Giaû thuyeát de Broglie veà soùng vaät chaát Maxwell Ñieän Tröôøng Töø Tröôøng Electron Positron Bekeley Proton Phaûn Proton Soùng ? Haït Naêm 1924 Louis De Broglie, moät nhaø Vaät Lyù ñöa ra giaû thuyeát raèng vaät chaát cuõng coù löôõng tính soùng haït. h h Aùnh saùng coù xung löôïng: p p Töø ñoù oâng ñöa ra giaû thuyeát: moät haït chuyeån ñoäng töï do vôùi xung löôïng p vaø naêng löôïng E seõ lieân keát vôùi moät soùng, goïi laø soùng vaät chaát, coù taàn soá vaø böôùc soùng thoûa caùc heä: = E/h () = h/p Böôùc soùng trong phöông trình () thöôøng ñöôïc goïi laø böôùc soùng De Broglie . Caùc thí nghieäm xaùc nhaän giaû thuyeát de Broglie Thí nghiệm Davisson-Germer: Nhiễu xạ tia X (54 eV, 1, m) * Phải dùng tinh thể sinh học làm cách tử 2,15 A * Bản tinh thể mỏng (vài mm) dễ quan sát Thay chuøm tia X trong Söï phaân boá cöôøng ñoä nhieãu xaï cuûa tia X treân saùng do caùc ñieän töû taùn xaï treân Ni gioáng hoaøn toaøn maïng tinh theå baèng nhö hieän töôïng cuûa tia X chuøm electron. treân tinh theå. Theo coâng thöùc Bragg: = n ( ) Goïi laø goùc taùn xaï, goùc tröôït cuûa hai tia tôùi vaø loù baèng nhau 180 2 Kết luận: hạt thể hiện sóng VC Doøng electron 54eV taùn xaï leân Ni: = 50o, = 65o. Khoaûng caùch d = 0,091 nm Vôùi vaân cöïc ñaïi thöù nhaát n = 1, ñoä daøi soùng cuûa ñieän töû tính theo coâng thöùc Bragg seõ : .