Mục đích của luận án nhằm đánh giá giá trị của xét nghiệm D-dimer và các thang điểm Wells, Geneva cải tiến trong chẩn đoán tắc động mạch phổi cấp ở bệnh nhân đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính có D-dimer ≥ 1 mg/l FEU. | Tóm tắt Luận án tiến sĩ Y học Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng cận lâm sàng và một số yếu tố nguy cơ tắc động mạch phổi cấp ở bệnh nhân đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính 1 GIỚI THIỆU LUẬN ÁN 1. Đặt vấn đề Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính COPD là nguyên nhân quan trọng hang đâu gây m ̀ ̀ ắc bệnh và tử vong trên toàn cầu. Hiên nay t ̣ ử vong do COPD đứng hàng thứ tư dự baó đến năm 2030 là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ ba chỉ sau bệnh tim thiếu máu cục bộ và đột quỵ. Đợt cấp gây tăng tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân COPD tăng tốc độ suy giảm chức năng phổi anh h ̉ ưởng xâu đêń ́ chất lượng cuộc sống và tăng chi phí điều trị. Sapey và Stockley ước tính 50 70 nguyên nhân đợt cấp COPD do nhiêm trung ̃ ̀ 10 do ô nhiễm môi trường khoảng 30 đợt câp COPD ́ ́ ̣ không xac đinh đ ược nguyên nhân ro rang. Đ ̃ ̀ ợt câp COPD gây tăng nguy ́ cơ xuât hiên t ́ ̣ ắc động mạch phổi TĐMP từ 2 4 lần một số nguyên nhân được ghi nhận hut thuôc la tuôi cao năm bât đông dai ngay tinh ́ ́ ́ ̉ ̀ ́ ̣ ̀ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ́ ́ ́ ̀ trang tăng đông tinh trang viêm toan thân tăng nông đô cac yêu tô tiên ̀ ̀ ̀ đông fibrinogen va yêu tô XIII t ̀ ́ ́ ổn thương nội mạc mạch máu phổi. Tỷ lệ TĐMP trong đợt câp COPD r ́ ất khác nhau giữa các nghiên cứu một số phân tích gộp cho thấy tỷ lệ TĐMP dao động 3 3 29 . Nghiên cứu trên mổ tử thi ở những bệnh nhân COPD tử vong ghi nhận tỷ lệ TĐMP từ 28 51 . Triệu chứng của TĐMP cấp như ho khó thở đau ngực giống với các biểu hiện của đợt cấp COPD. Chân đoan TĐMP c ̉ ́ ấp ở bệnh nhân đợt cấp COPD rât kho khăn do tri ́ ́ ệu chứng không đặc hiệu và sự chồng lấp triệu chứng giữa hai bệnh dẫn đến bỏ sót chẩn đoán hoặc chẩn đoán muộn. Tại Việt Nam hiện chưa có nghiên cứu nào đánh giá TĐMP ở bệnh nhân đợt cấp COPD chính vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng cận lâm sàng và một số yếu tố nguy cơ tắc động mạch phổi cấp ở bệnh nhân đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính nhằm các mục tiêu sau 1. Khảo sát đặc điểm lâm sàng cận lâm sàng tắc động mạch phổi cấp