Bụi là những phần tử nhỏ bé, đa số ở thể rắn tập hợp rải rác trong môi trường, là tác hại phổ biến nhất trong các tác hại nghề nghiệp của môi trường không những bởi tính độc hại của nó mà còn do chúng rất phổ biến, có mặt ở mọi nơi, mọi chỗ trong môi trường lao động, môi trường sống. | BỤI VÀ CÁC BỆNH PHỔI DO BỤI MỤC TIÊU Sau khi học xong bài này sinh viên có khả năng 1. Nêu được những đặc tính và cách phân loại bụi trong sản xuất. 2. Liệt kê được các loại tác hại của bụi. 3. Trình bày được phương pháp phòng chông bụi trong xắn xuất. 4. Giải thích được cơ chế bệnh sinh và bệnh cảnh lâm sàng cận lâm sàng của bệnh bụi phổi - silic. 5. Trình bày được phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh bụi phổi -silic và biện pháp phòng chống. 1. Bụi trong sản xuất Bụi là những phần tử nhỏ bé đa số ở thể rắn tập hợp rải rác trong môi trường là tác hại phổ biến nhất trong các tác hại nghề nghiệp của môi trường không những bởi tính độc hại của nó mà còn do chúng rất phổ biến có mặt ở mọi nơi mọi chỗ trong môi trường lao động môi trường sống. Do đặc điểm của hoạt động lao động và sinh hoạt cũng như các tác động nên bụi sinh ra có nhiều trạng thái và kích thước khác nhau. Tác hại của bụi phụ thuộc vào bản chất lý hóa của nó song trạng thái và kích thước cũng đóng vai trò quan trọng do nó tạo điều kiện cho bụi tồn tại lâu hay chóng trong môi trường rồi từ đó khuếch tán vào phổi gây bệnh. Hiện nay các ngành công nghiệp hầm mỏ luyện kim sản xuất vật liệu xây dựng và may mặc là những ngành công nhiên có nhiều người lao động chịu tác động của bụi với các mức độ khác nhau như viêm nhiễm co thắt hoặc xơ hóa các tế bào nhu mô phổi. Đối với từng loại bụi khác nhau chúng thường gây nên các tác hại đặc trưng song do phát triển công nghiệp với trình độ cao nên các loại bụi hỗn hợp được tạo ra nhiều hình thái bệnh lý cũng phức tạp lên rất nhiều vì sự tác động tổng hợp của chúng. 84 Các loại bụi phân tán vào môi trường không khí theo quy luật khác nhau Brown Stokes. và cũng phụ thuộc vào cấu trúc nhà xưởng nơi làm việc và biến đổi của vi khí hậu môi trường. Các loại bụi phân tán trong không khí do sản xuất gây nên có hạt nhỏ đặc hay lỏng sẽ lơ lửng trong không khí. Nếu ở thể đặc khí dung gọi là bụi nếu ở thể lỏng gọi là sương mù. Có 3 nguyên nhân sinh ra bụi 1. Nghiền cán màu đánh