Bài viết phân tích tình hình phát triển kinh tế nông nghiệp nông thôn từ góc nhìn khoa học để làm rõ những thay đổi nông nghiệp, nông thôn thời gian qua cũng như định hướng mang tầm chiến lược và giải pháp đột phá trong thời gian tới. | Phát triển kinh tế nông nghiệp nông thôn BÁO CÁO ĐỀ DẪN PHIÊN CHUYÊN ĐỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ NÔNG NGHIỆP NÔNG THÔN TS Nguyễn Đỗ Anh Tuấn1 I. Một số vấn đề lý luận về phát triển kinh tế nông nghiệp nông thôn Lý luận và thực tiễn phát triển nông nghiệp nông thôn cho thấy tăng trƣởng kinh tế của các quốc gia thƣờng đi liền với quá trình công nghiệp hóa hiện đại hóa đô thị hóa. Trong quá trình đó nông nghiệp thƣờng là lĩnh vực tiên phong trong quá trình đổi mới nền tảng trong quá trình phát triển trụ đỡ trong các giai đoạn khủng hoảng của nền kinh tế. Xu hƣớng phát triển nông nghiệp nông thôn đó là tăng quy mô sản xuất rút lao động từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ thay đổi cơ cấu sản phẩm nông nghiệp tăng chế biến và giá trị gia tăng của sản phẩm sử dụng nguồn lực một cách hợp lý và phù hợp theo hƣớng tăng hàm lƣợng vốn khoa học công nghệ giảm hàm lƣợng sử dụng lao động và sự phụ thuộc vào nguồn tài nguyên đất đai nƣớc tài nguyên tự nhiên khác Mặc dù chiếm tỷ trọng không lớn trong nền kinh tế nhƣng nông nghiệp đóng vai trò quan trọng công cụ hiệu quả để phát triển kinh tế đặc biệt là phát triển vì ngƣời nghèo. Kinh nghiệm phát triển của các nƣớc trên thế giới cho thấy nƣớc nào bỏ quên nông nghiệp trong quá trình phát triển thì kinh tế phát triển chậm thậm chí tụt hậu2. Đồng thời chuyển đổi cấu trúc nông nghiệp nông thôn cũng không đƣơng nhiên diễn ra nếu thiếu chính sách phù hợp. Tổng kết kinh nghiệm của 200 quốc gia và vùng lãnh thổ trong 300 năm vừa qua cho thấy chỉ có dƣới 40 nƣớc chuyển đổi cấu trúc nông nghiệp nông thôn thành công và kèm theo đó là thành công trong chuyển đổi cấu trúc kinh tế nói chung3. Kinh nghiệm lý luận và thực tiễn đã chỉ ra rằng định hƣớng phát triển và chính sách là những yếu tố rất quan trọng thúc đẩy sự phát triển của kinh tế nông nghiệp nông thôn. Trong đó cần phải thúc đẩy tối đa sức sản xuất nông nghiệp đổi mới triệt để các hình thức tổ chức nâng cao hàm lƣợng khoa học công nghệ và giá trị gia tăng của sản phẩm định hƣớng đầu
