Mục tiêu của đề tài là mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và giá trị của một số triệu chứng trong chẩn đoán lao phổi AFB(-) ở người nhiễm HIV, xác định giá trị của kỹ thuật Gene Xpert MTB/RIF và phương pháp lấy đờm tác động trong chẩn đoán lao phổi AFB(-) ở người nhiễm HIV. | Tóm tắt luận án Tiến sĩ Y học Đặc điểm lâm sàng cận lâm sàng và giá trị kỹ thuật gene Xpert MTB RIF trong chẩn đoán lao phổi AFP - ở người nhiễm HIV 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO năm 2015 dù đã có những thành công trong kiểm soát lao bệnh lao vẫn đang tiếp tục là một trong các vấn đề sức khỏe chính trên toàn cầu. WHO ước tính năm 2015 trên toàn cầu có khoảng 12 triệu người hiện mắc lao 10 4 triệu mắc lao mới trong đó 1 triệu là trẻ em tỷ lệ được phát hiện và báo cáo là 6 1 triệu trong đó 1 2 triệu 12 đồng nhiễm lao HIV. Bệnh lao làm chết khoảng 1 4 triệu người trong số đó có 1 1 triệu lao đồng nhiễm HIV . Việt Nam hiện vẫn là nước có gánh nặng bệnh lao cao đứng thứ 12 trong 22 nước có tình hình dịch tễ lao cao nhất trên toàn cầu đồng thời đứng thứ 14 trong số 27 nước có gánh nặng bệnh lao đa kháng thuốc cao nhất thế giới. Tính đến ngày 09 08 2016 toàn quốc có trường hợp nhiễm HIV trong đó người bệnh chuyển sang giai đoạn AIDS tính đến hết tháng 12 2015 số bệnh nhân lao đồng nhiễm HIV là 4301. Chẩn đoán lao ở người nhiễm HIV khó khăn do các triệu chứng lâm sàng cận lâm sàng không điển hình số trường hợp lao ở người nhiễm HIV được xác định có bằng chứng vi khuẩn thông qua soi trực tiếp hoặc nuôi cấy thấp. Tỷ lệ ca bệnh lao phổi âm tính ở những người nhiễm HIV từ 24 tới 61 . Hướng dẫn năm 2007 của WHO nhằm mục đích để phát hiện được nhiều hơn tránh bỏ sót những trường hợp lao ở người nhiễm HIV đặc biệt những trường hợp xét nghiệm đờm soi trực tiếp âm tính. Bộ y tế Việt nam đã ban hành Hướng dẫn chẩn đoán lao phổi ở người nhiễm HIV nhằm tăng khả năng phát hiện và điều trị sớm lao ở những người nhiễm HIV dựa trên triệu chứng lâm sàng và hình ảnh Xquang. WHO năm 2010 đã ra khuyến cáo về việc triển khai kỹ thuật Gene Xpert MTB RIF Xpert MTB như một xét nghiệm ban đầu cho những trường hợp nghi lao đa kháng thuốc và lao ở người nhiễm HIV. Từ năm 2011 Chương trình chống lao quốc gia Việt Nam CTCL đã triển khai từng bước kỹ thuật này như một kỹ
