Bài báo nghiên cứu phương án nâng cao độ chính xác cho bộ định phương thẳng đứng nhờ sử dụng bộ hấp thu rung. Bộ định phương thẳng đứng sử dụng hai con quay có trục tiến động vuông góc với trục ổn định tương ứng và có vector mô men động lượng hướng ngược chiều nhau. Các con quay hai bậc tự do có tác dụng làm tăng mạnh độ cứng của hệ thống ổn định. Chính điều này cũng làm cho hệ thống ổn định xuất hiện tính chất cộng hưởng và nó là nguyên nhân làm cho sai số của hệ thống ổn định tăng. Để giải quyết vấn đề này, trong bài báo nghiên cứu phương án sử dụng bộ hấp thu rung có tính chất nhớt. Ngoài ra, trong bài báo cũng đưa ra cách tính toán các tham số thiết kế bộ hấp thu rung và thực hiện mô phỏng, khảo sát đánh giá phương án đưa ra. | Nâng cao độ chính xác bộ định phương thẳng đứng nhờ thiết bị hấp thu rung có tính chất ma sát nhớt Nghiên cứu khoa học công nghệ NÂNG CAO ĐỘ CHÍNH XÁC BỘ ĐỊNH PHƯƠNG THẲNG ĐỨNG NHỜ THIẾT BỊ HẤP THU RUNG CÓ TÍNH CHẤT MA SÁT NHỚT Lê Tuấn Anh1 Phan Tương Lai1 Hoàng Mạnh Tưởng2 Nguyễn Văn Hùng3 Tóm tắt Bài báo nghiên cứu phương án nâng cao độ chính xác cho bộ định phương thẳng đứng nhờ sử dụng bộ hấp thu rung. Bộ định phương thẳng đứng sử dụng hai con quay có trục tiến động vuông góc với trục ổn định tương ứng và có vector mô men động lượng hướng ngược chiều nhau. Các con quay hai bậc tự do có tác dụng làm tăng mạnh độ cứng của hệ thống ổn định. Chính điều này cũng làm cho hệ thống ổn định xuất hiện tính chất cộng hưởng và nó là nguyên nhân làm cho sai số của hệ thống ổn định tăng. Để giải quyết vấn đề này trong bài báo nghiên cứu phương án sử dụng bộ hấp thu rung có tính chất nhớt. Ngoài ra trong bài báo cũng đưa ra cách tính toán các tham số thiết kế bộ hấp thu rung và thực hiện mô phỏng khảo sát đánh giá phương án đưa ra. Từ khóa Đế ổn định Định phương thẳng đứng Hấp thu rung Tính chất nhớt. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Thiết bị định phương thẳng đứng được sử dụng để xác định hướng so với mặt phẳng ngang trên các vật mang khác nhau như tàu biển máy bay tên lửa bộ đo lực hút trái đất Với các thiết bị định phương thẳng đứng dạng đế thường sử dụng hiệu ứng con quay để tăng độ chính xác ổn định trong thời gian hoạt động 1 4 5 8 9 . Trong bài báo nghiên cứu bộ định phương thẳng đứng trong đó đế ổn định được treo bởi hai trục cardan 3 và trên đó đặt hai con quay hai bậc tự do 2 7 như trên hình 1. Hai con quay hai bậc này được bố trí sao cho hướng mô men động lượng của chúng vuông góc với đế và có chiều ngược nhau. Để tạo ra mô men ổn định tín hiệu tỷ lệ với góc quay của con quay đối với đế lấy từ chiết áp 10 12 được đưa đến động cơ ổn định 1 8 để sinh ra mô men cân bằng với mô men ngoại lực tác động lên các trục ổn định. Để điều khiển đế sao cho hướng vuông góc với đế trùng với phương