Bài báo trình bày phương pháp xác định hệ số nhạy cảm của ứng suất chảy với tốc độ biến dạng m (hệ số nhạy cảm với tốc độ biến dạng) trong suốt quá trình tạo hình siêu dẻo hợp kim nhôm AA7075. Thực nghiệm tạo hình siêu dẻo ở trạng thái tự do được thực hiện dưới áp suất chất khí không đổi và MPa với nhiệt độ biến dạng 5300 C. Các giá trị của hệ số nhạy cảm với tốc độ biến dạng xác định được có thể đánh giá khả năng tạo hình siêu dẻo của hợp kim ở các chế độ công nghệ khác nhau. Trên cơ sở đó, cho phép lựa chọn được các thông số công nghệ thích hợp khi tạo hình siêu dẻo tấm hợp kim nhôm AA7075. | Xác định hệ số nhạy cảm với tốc độ biến dạng trong quá trình tạo hình siêu dẻo hợp kim nhôm AA7075 Cơ kỹ thuật amp Kỹ thuật cơ khí động lực XÁC ĐỊNH HỆ SỐ NHẠY CẢM VỚI TỐC ĐỘ BIẾN DẠNG TRONG QUÁ TRÌNH TẠO HÌNH SIÊU DẺO HỢP KIM NHÔM AA7075 Nguyễn Mạnh Tiến1 Nguyễn Trường An1 Trần Đức Hoàn1 Ong Thế Đức2 Tóm tắt Bài báo trình bày phương pháp xác định hệ số nhạy cảm của ứng suất chảy với tốc độ biến dạng m hệ số nhạy cảm với tốc độ biến dạng trong suốt quá trình tạo hình siêu dẻo hợp kim nhôm AA7075. Thực nghiệm tạo hình siêu dẻo ở trạng thái tự do được thực hiện dưới áp suất chất khí không đổi và MPa với nhiệt độ biến dạng 5300C. Các giá trị của hệ số nhạy cảm với tốc độ biến dạng xác định được có thể đánh giá khả năng tạo hình siêu dẻo của hợp kim ở các chế độ công nghệ khác nhau. Trên cơ sở đó cho phép lựa chọn được các thông số công nghệ thích hợp khi tạo hình siêu dẻo tấm hợp kim nhôm AA7075. Từ khóa Tạo hình siêu dẻo Tạo hình siêu dẻo ở trạng thái tự do Hệ số nhạy cảm với tốc độ biến dạng Hợp kim AA7075. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Siêu dẻo là khả năng kim loại hoặc hợp kim có thể biến dạng dẻo với mức độ lớn mà không bị phá hủy dưới tác động của ứng suất có giá trị nhỏ và phụ thuộc vào tốc độ biến dạng 1 2 . Trạng thái siêu dẻo được đặc trưng bởi 3 dấu hiệu cơ bản mức độ biến dạng dẻo rất lớn có thể đạt tới hàng trăm thậm chí hàng nghìn phần trăm mà vật liệu không bị phá hủy ứng suất cần thiết để biến dạng vật liệu ở trạng thái siêu dẻo rất nhỏ so với biến dạng dẻo ở trạng thái thông thường ứng suất biến dạng siêu dẻo rất nhạy cảm với sự thay đổi tốc độ biến dạng nghĩa là xu thế kim loại có thể biến cứng bởi tốc độ biến dạng. Trên hình 1 cho thấy mức độ biến dạng rất lớn các mẫu sau thí nghiệm thử kéo trong trạng thái siêu dẻo của hợp kim Ti-5Al-3Mo-1 5V 3 . Hình 1. Mẫu sau thí nghiệm thử kéo hợp kim Ti-5Ti-3Mo-1 5V. Phương trình đặc trưng mô tả ứng xử siêu dẻo của vật liệu được viết như sau 1 2 K . m 1 Trong đó σ - Ứng suất chảy của vật liệu K Hằng số vật liệu -
