Bài viết xây dựng mô hình ruồi giấm biến đổi gen ABCC4 và nghiên cứu sự thiếu hụt của gen này với biểu hiện đặc trưng của bệnh tự kỷ; xác định các gen/nhóm gen có khả năng tương tác với dABCC và liên quan đến rối loạn tự kỷ ở người. | Giảm biểu hiện gen ABCC4 ATP-binding cassette subfamily C liên quan đến rối loạn tự kỷ trên mô hình ruồi giấm Khoa học Y - Dược Giảm biểu hiện gen ABCC4 ATP-binding cassette subfamily C liên quan đến rối loạn tự kỷ trên mô hình ruồi giấm Trần Quốc Đạt Nguyễn Trọng Tuệ Trường Đại học Y Hà Nội Ngày nhận bài 3 2 2020 ngày chuyển phản biện 12 2 2020 ngày nhận phản biện 27 3 2020 ngày chấp nhận đăng 14 4 2020 Tóm tắt Rối loạn phổ tự kỷ là tình trạng rối loạn thần kinh phức tạp bao gồm những khiếm khuyết trong tương tác xã hội phát triển ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp kết hợp với hành vi cứng nhắc lặp đi lặp lạị. Việc nghiên cứu bệnh ở mức độ phân tử và tế bào gặp nhiều khó khăn bởi tính phức tạp trong việc lựa chọn xây dựng mô hình thực nghiệm. Hầu hết các nghiên cứu cơ bản đều dừng lại ở mức độ in vitro tập trung vào việc phát hiện đột biến gen được cho là liên quan đến bệnh mà chưa đi sâu vào nghiên cứu ở mức độ in vivo. Ruồi giấm đã có lịch sử nghiên cứu hơn 100 năm với bộ gen nhỏ nhưng lại có mức tương đồng với gen người khá cao cho thấy đây là một mô hình di truyền vô cùng ưu việt. Do đó nghiên cứu này đặt ra mục tiêu xây dựng mô hình ruồi giấm biến đổi gen ABCC4 và nghiên cứu sự thiếu hụt của gen này với biểu hiện đặc trưng của bệnh tự kỷ. Kết quả nghiên cứu đã cho thấy sự tương tác giữa các cá thể trong quần thể giảm mạnh giữa nhóm mang gen bệnh và nhóm chứng. Ruồi biến đổi gen ABCC4 bị rối loạn nhịp thức - ngủ so với con có kiểu gen ABCC hoang dại. Các biểu hiện ghi nhận được tương tự như triệu chứng rối loạn tự kỷ ở người. Đây là những kết quả bước đầu góp phần làm sáng tỏ vai trò của protein này trong cơ chế phân tử của bệnh tự kỷ. Từ khóa ABCC rối loạn phổ tự kỷ ruồi giấm. Chỉ số phân loại Đặt vấn đề Ueoka và cs 3 nhận thấy ở ruồi giấm có chứa gen CG1718 nằm trên vùng 19F3 của nhiễm sắc thể X có trình tự và chức Rối loạn phổ tự kỷ là một bệnh lý rối loạn về phát triển thần năng tương đồng như gen ABCA13 ở người. Do đó nghiên cứu kinh phức tạp ở trẻ em .
