Tổ chức nhà nước Việt Nam từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX có phải phong kiến (?) là vấn đề được tranh luận, bàn thảo rất nhiều trên các diễn đàn học thuật từ gần một thế kỉ trước. Về đại thể, khi tìm hiểu về đặc trưng nhà nước phong kiến, các nhà nghiên cứu đã giải thích bằng ba biểu hiện: “phong bang (hoặc phong thổ) - kiến chế (hoặc kiến quốc), “phong tước - kiến địa” và mô hình phong kiến được dịch từ thuật ngữ “féodalité” của phương Tây. | Từ vấn đề nhà nước phong kiến Trung Hoa tìm hiểu mối quan hệ phong kiến ở Việt Nam thời trung đại HNUE JOURNAL OF SCIENCE DOI Social Sciences 2020 Volume 65 Issue 5 pp. 153-161 This paper is available online at http TỪ VẤN ĐỀ NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TRUNG HOA TÌM HIỂU MỐI QUAN HỆ PHONG KIẾN Ở VIỆT NAM THỜI TRUNG ĐẠI Phạm Hoàng Mạnh Hà Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Tóm tắt. Tổ chức nhà nước Việt Nam từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX có phải phong kiến là vấn đề được tranh luận bàn thảo rất nhiều trên các diễn đàn học thuật từ gần một thế kỉ trước. Về đại thể khi tìm hiểu về đặc trưng nhà nước phong kiến các nhà nghiên cứu đã giải thích bằng ba biểu hiện phong bang hoặc phong thổ - kiến chế hoặc kiến quốc phong tước - kiến địa và mô hình phong kiến được dịch từ thuật ngữ féodalité của phương Tây. Giữa féodalité phương Tây và phong kiến Trung Hoa bao gồm cả phong bang - kiến chế và phong tước - kiến địa dẫu có một số khác biệt về biểu hiện về thời điểm xuất hiện kết thúc đặc biệt là quan hệ sản xuất lực lượng sản xuất nhưng cả ba thể chế chính trị này đều có chung mẫu số là đất phong hay lãnh địa riêng . Qua một số trường hợp điển hình chúng tôi nhận thấy ở Việt Nam việc phong tước diễn ra rất phổ biến suốt thời Trung đại nhưng không đi kèm với phong bang hay kiến địa . Những vùng đất được ban thưởng cho mỗi cá nhân thực chất chỉ là lộc điền lộc thổ . Trên cơ sở so sánh đối chiếu bước đầu chúng tôi cho rằng tổ chức nhà nước Việt Nam thời Trung đại không tương đồng với nội hàm các khái niệm đã nêu. Từ khóa nhà nước phong kiến tước vị đất phong. 1. Mở đầu Tổ chức nhà nước Việt Nam từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX có phải phong kiến là vấn đề được tranh luận bàn thảo rất nhiều trên các diễn đàn học thuật từ gần một thế kỉ trước. Năm 1934 trong một chuyên luận tác giả Phan Khôi đã thống kê một số mệnh đề như Người mình chịu áp bách dưới chế độ phong kiến mấy ngàn năm Ngày nay chúng ta bắt đầu thoát ly khỏi chế độ phong kiến và đặt câu hỏi Lịch .
