Tác giả nhà nho ẩn dật là một trong những loại hình tác giả độc đáo, hình thành, vận động và phát triển gần như song song với tác giả nhà nho hành đạo trong suốt lịch sử văn học trung đại Việt Nam. Với sự lựa chọn con đường thoái lui về lâm tuyền, sơn khê, nhà nho ẩn dật đã để lại một số lượng sáng tác lớn, có giá trị trên cả hai phương diện nội dung tư tưởng và nghệ thuật. | Điển cố và điển tích trong thơ của tác giả nhà nho ẩn dật Việt Nam thời trung đại 42 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI ĐIỂN CỐ VÀ ĐIỂN TÍCH TRONG THƠ CỦA TÁC GIẢ NHÀ NHO ẨN DẬT VIỆT NAM THỜI TRUNG ĐẠI Lê Văn Tấn1 Hồ Thu Giang2 1 Học viện Khoa học xã hội - Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam 2 Học viện Chính trị Khu vực I Hà Nội Tóm tắt Tác giả nhà nho ẩn dật là một trong những loại hình tác giả độc đáo hình thành vận động và phát triển gần như song song với tác giả nhà nho hành đạo trong suốt lịch sử văn học trung đại Việt Nam. Với sự lựa chọn con đường thoái lui về lâm tuyền sơn khê nhà nho ẩn dật đã để lại một số lượng sáng tác lớn có giá trị trên cả hai phương diện nội dung tư tưởng và nghệ thuật. Xét ở đặc điểm loại hình ngôn ngữ thơ ca ngoài việc sử dụng hệ thống từ ngữ đặc thù mà chúng tôi đã có dịp bàn đến trước đây như ẩn ẩn dật dưỡng di dưỡng lánh náu lui thoát . thì nhà nho ẩn dật còn sử dụng thành công các điển cố điển tích gắn với tên người ẩn dật và điển cố điển tích gắn với không gian ẩn dật . Đây là nội dung chính được chúng tôi đặt ra và giải quyết trong bài báo này. Từ khóa Tác giả nhà nho điển cố điển tích không gian ẩn dật người ẩn dật. Nhận bài ngày gửi phản biện chỉnh sửa và duyệt đăng ngày Liên hệ tác giả Lê Văn Tấn Email tanlv0105@ 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Tác giả nhà nho ẩn dật trong tương quan một cách tương đối với tác giả nhà nho hành đạo và tác giả nhà nho tài tử là một trong những loại hình tác giả độc đáo của lịch sử văn học trung đại Việt Nam. Họ trước hết trên tư cách của nhà nho đã từng ôm ấp lý tưởng quan trường khát vọng hoạn lộ và nhiều người trong số đó đã từng đỗ đạt từng giữ những cương vị trọng trách trong bộ máy quan liêu đương thời. Song do những va đập của thời thế những bất đắc chí trong quan niệm của họ các nhà nho đó đã lựa chọn con đường thoái lui li tâm khỏi hệ thống chính trị quan phương tìm về với sơn tuyền hay làng quê sống cuộc đời của một ẩn sĩ. Những tên tuổi tiêu biểu có thể nhắc đến là Chu Văn An Trần
