Bài giảng Chuyên đề Vật lý 11 - Chương 4: Chủ đề 1 - Từ trường của dòng điện chạy trong dây dẫn có hình dạng đặc biệt. Nội dung kiến thức trong chương này gồm có: Từ trường, đường sức từ, từ trường của dòng điện thẳng dài vô hạn, từ trường của dòng điện tròn, từ trường của ống dây. | Bài giảng Chuyên đề Vật lý 11 - Chương 4 Chủ đề 1 http Phone vuhoangbg@ CHỦ ĐỀ 1. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN CÓ HÌNH DẠNG ĐẶC BIỆT I. KIẾN THỨC. 1. Từ trường. Đ N Từ trường là một dạng vật chất tồn tại trong không gian mà biểu hiện cụ thể là sự xuất hiện của lực từ tác dụng lên nam châm hay một dòng điện đặt trong nó . Đặc trưng của từ trường là cảm ứng từ ký hiệu là đơn vị của cảm ứng từ là T Tesla Quy ước Hướng của từ trường tại một điểm là hướng Nam - Bắc của kim nam châm cân bằng tại điểm đó 2. Đường sức từ. Đ N đường sức từ là những đường vẽ trong không gian có từ trường sao cho tiếp tuyến tại mỗi điểm có hướng trùng với hướng của của từ trường tại điểm đó. Tính chất Qua mỗi điểm trong không gian chỉ vẽ được một đường sức từ Các đường sức từ là những đường cong khép kín hoặc vô hạn ở 2 đầu Chiều của đường sức từ tuân theo những quy tắc xác định quy tắc nắm tay phải quy tắc đinh ốc Quy ước Vẽ các đường cảm ứng từ sao cho chỗ nào từ trường mạnh thì các đường sức dày và chỗ nào từ trường yếu thì các đường sức từ thưa . 3. Từ trường của dòng điện thẳng dài vô hạn . Giả sử cần xác định từ trường tại M cách dây dẫn một đoạn r do dây dẫn điện có cường độ I A gây ra ta làm như sau Điểm đặt Tại M I Phương cùng với phương tiếp tuyến của đường tròn O r tại M B M Chiều được xác định theo quy tắc nắm bàn tay phải họăc quy tắc đinh O r M ốc 1 Quy tắc nắm bàn tay phải Để bàn tay phải sao cho ngón cái nằm dọc theo dây dẫn và chỉ theo chiều dòng điện khi đó các ngón kia khum lại cho ta chiều của cảm ứng từ . Quy tắc cái đinh ốc 1 Quay cái đinh ốc để nó tiến theo chiều dòng điện thì chiều của nó tại điểm đó là chiều của cảm ứng từ Độ lớn Trong đó B T - I A - r m 4. Từ trường của dòng điện tròn . BM Giả sử cần xác định từ trường tại tâm O cách dây dẫn hìng tròn bán kính r do dây dẫn điện có cường độ I A gây ra ta làm như r sau I O Điểm đặt Tại O Phương Vuông góc với mặt phẳg vòng dây. Chiều được xác định theo quy tắc đinh .
