Nguồn gốc các điệu xòe Du khách trong và ngoài nước đã từng đến Tây Bắc, đặc biệt là Mường Lò, Yên Bái, đều không khỏi trầm trồ thán phục trước những điệu xoè như có lửa của người Thái, dân dã mà không kém phần hiện đại. Các cô gái Thái trẻ trung, tươi thắm như những bông hoa rừng uyển chuyển trong những điệu dân vũ. Mường Lò còn nổi tiếng với sáu điệu xoè cổ, được các nghệ nhân coi là gốc, là khởi nguồn của các điệu xoè khác | Nguồn gốc các điệu xòe Trần Vân Hạc Du khách trong và ngoài nước đã từng đến Tây Bắc đặc biệt là Mường Lò Yên Bái đều không khỏi trầm trồ thán phục trước những điệu xoè như có lửa của người Thái dân dã mà không kém phần hiện đại. Các cô gái Thái trẻ trung tươi thắm như những bông hoa rừng uyển chuyển trong những điệu dân vũ. Mường Lò còn nổi tiếng với sáu điệu xoè cổ được các nghệ nhân coi là gốc là khởi nguồn của các điệu xoè khác. Mường Lò là cái nôi của người Thái Đen Tây Bắc bởi vậy nói sáu điệu xoè cổ là gốc để từ đó phát triển thành các điệu xoè thì không chỉ dựa trên các suy luận lịch sử mà cái chính là sáu điệu xoè này thể hiện đầy đủ nhất các thế chân thế tay và các hình cơ bản của nghệ thuật dân vũ Thái. Người có công sưu tầm truyền dạy sáu điệu xoè cổ là ông Lò Văn Biến ở bản Cang Nà phường Trung Tâm thị xã Nghĩa Lộ. Ông nguyên là giáo viên tiểu học được đào tạo ở Khu học xá Tây Bắc thông thạo chữ Thái cổ và văn hoá Thái say mê sưu tầm nghiên cứu. Năm 1995 khi tái lập thị xã Nghĩa Lộ ông Biến được ngành văn hoá tín nhiệm mời sưu tầm khôi phục các điệu xòe Thái. Đúng sở nguyện ông không quản nắng mưa lặn lội tìm đến các nghệ nhân từng nổi danh trong đội xoè từ thời Pháp thuộc như bà Lò Thị Pành - sinh năm 1918 ở bản Cang Nà bà Pành từng là đội trưởng đội xoè. Rồi bà Hoàng Thị Sương ở bản Pắc Kết bà Lò Thị Mang ở bản Tông C o. các bà vui lắm nói với ông - Mí cốc chắng mí pai mí sai chắng mí chứa có nghĩa là có gốc mới có ngọn có dây mới có cành . Không học các điệu xoè cổ thì không xoè đúng và đẹp các điệu xoè khác đâu. Ngày trước các bà các mẹ cũng dạy chúng tôi sáu điệu xoè cổ trước đấy. Điều thú vị là sáu điệu xoè cổ mang các hình thế cơ bản nhưng không gò bó cứng nhắc mà ẩn chứa nội sinh và sự biến hoá vô cùng tinh tế Điệu xoè vòng Xé vóng Đây là điệu xoè cổ nhất bởi sự đơn giản trong bước vũ. Quanh đống lửa mọi người không phân biệt độ tuổi và giới tính nắm tay nhau tiến lùi theo nhịp trống 2 4. Khi tiến tay vung ngang tầm vai khi lùi tay buông thẳng