Bài viết sử dụng mã vạch DNA vùng gen nhân (ITS-rDNA) và vùng gen lục lạp (matK) để xác định 32 mẫu sâm tự nhiên thu tại núi Phu Xai Lai Leng và 19 mẫu sâm tại Vườn Dược liệu của Công ty TH, xã Na Ngoi, Kỳ Sơn, Nghệ An và xác định mối quan hệ họ hàng của chúng với các loài trong chi nhân sâm (Panax). | Sử dụng vùng ITS-rDNA và gen matK để xác định loài sâm thuộc chi sâm panax ở vùng núi Phu Xai Lai Leng Kỳ Sơn Nghệ An Tạp chí Công nghệ Sinh học 18 1 75-85 2020 SỬ DỤNG VÙNG ITS-rDNA VÀ GEN MATK ĐỂ XÁC ĐỊNH LOÀI SÂM THUỘC CHI SÂM PANAX Ở VÙNG NÚI PHU XAI LAI LENG KỲ SƠN NGHỆ AN Vũ Đình Duy2 6 Trần Thị Việt Thanh1 6 Phan Kế Lộc3 Nguyễn Minh Tâm1 Nguyễn Thị Thanh Hương4 6 Nguyễn Thị Hiên5 6 Phan Kế Long1 6 1 Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam 2 Viện Sinh thái Nhiệt đới Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga 3 Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Đại học Quốc gia Hà Nội 4 Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam 5 Trường THPT Ngô Sỹ Liên Thành phố Bắc Giang 6 Học viện Khoa học và Công nghệ Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam Người chịu trách nhiệm liên lạc. E-mail pkelong@ Ngày nhận bài Ngày nhận đăng TÓM TẮT Mã vạch sử dụng các đoạn DNA trong hệ gen được tiêu chuẩn hóa hiện là một công cụ hữu ích để xác định nhận dạng loài. Trong nghiên cứu này chúng tôi đã sử dụng mã vạch DNA vùng gen nhân ITS-rDNA và vùng gen lục lạp matK để xác định 32 mẫu sâm tự nhiên thu tại núi Phu Xai Lai Leng và 19 mẫu sâm tại Vườn Dược liệu của Công ty TH xã Na Ngoi Kỳ Sơn Nghệ An và xác định mối quan hệ họ hàng của chúng với các loài trong chi nhân sâm Panax . Tỷ lệ thành công cho phản ứng khuyếch đại PCR vùng gen ITS-rDNA và matK là 100 . Tỷ lệ đọc thành công trình tự hai chiều đạt được từ sản phẩm PCR là 100 . Độ dài trình tự nucleotide phân tích thuộc vùng ITS-rDNA và matK là 616 bp 1433 bp tương ứng. Trên cơ sở phân tích dữ liệu vùng ITS-rDNA tất cả 32 mẫu sâm tự nhiên Panax TB đều có mối quan hệ chặt chẽ với loài Tam thất hoang P. stipuleanatus MLBS 99 BPP 100 19 mẫu sâm Panax TH tại Vườn Dược liệu đều có mối quan hệ chặt chẽ với loài Tam thất P. notoginseng MLBS 100 BPP 100 . Sự khác biệt di truyền giữa các loài trong chi Panax thay đổi từ 0 2 đến 7 9 trung bình 4 đối với vùng .