Bài viết thử nghiệm vận dụng lí thuyết phong cách học để tìm hiểu nghệ thuật xử lí khéo léo và tài tình các thủ pháp miêu tả, kể chuyện trong việc xây dựng tình huống ở truyện ngắn của Nguyễn Công Hoan. | Nghệ thuật xây dựng tình huống trào phúng trong truyện ngắn Nguyễn Công Hoan - TẠP CHÍ KHOA HỌC TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 9. 2011 NGHỆ THUẬT XÂY DỰNG TÌNH HUỐNG TRÀO PHÚNG TRONG TRUYỆN NGẮN NGUYỄN CÔNG HOAN Nguyễn Thị Thanh Hương1 TÓM TẮT Xuất phát từ sự đổi mới về cách nhìn Nguyễn Công Hoan đã có những cách tân đặc sắc về nghệ thuật. Nhà văn tỏ ra có sở trường khi xử lý các thủ pháp trào phúng hết sức điêu luyện và mới lạ của một ngôn ngữ hài hước để xây dựng tình huống trong truyện nhằm tạo ra tiếng cười với nhiều sắc thái và cung bậc. Đó là cách dùng từ tài tình cách tổ chức lời văn độc đáo sáng tạo phép so sánh và nghệ thuật kể chuyện có duyên kết thúc bất ngờ tạo kịch tính. Tất cả đã khẳng định một phong cách trào phúng bậc thầy Nguyễn Công Hoan. Từ khoá Tình huống trào phúng trong truyện. 1. MỞ ĐẦU Trong nền văn học Việt Nam hiện đại Nguyễn Công Hoan được coi là một trong những bậc thầy về truyện ngắn trào phúng. Với ông cái hay ở những truyện ngắn trào phúng là hay ở chiều sâu sự khái quát nhờ việc phát hiện ra các tình huống đời sống. Và nhà văn đã rất thành công trong việc tạo dựng tình huống truyện. Ở bài viết này chúng tôi thử nghiệm vận dụng lí thuyết phong cách học để tìm hiểu nghệ thuật xử lí khéo léo và tài tình các thủ pháp miêu tả kể chuyện trong việc xây dựng tình huống ở truyện ngắn của Nguyễn Công Hoan. Đồng thời khẳng định chức năng nghệ thuật thẩm mĩ của ngôn ngữ đối với việc xây dựng tình huống truyện. 2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Chúng tôi quan niệm Tình huống truyện là tình huống do lời kể trong văn bản truyện mang dấu ấn của nhà văn tạo nên khung cảnh cho các cuộc thoại giữa các nhân vật. Nó bao gồm các nhân tố bối cảnh thời gian bối cảnh không gian nhân vật tiếp xúc nảy sinh vấn đề. Vì vậy tìm hiểu nghệ thuật xây dựng tình huống trào phúng trong truyện ngắn Nguyễn Công .
