Trong tác phẩm của các nhà văn Hồ Biểu Chánh, Bình Nguyên Lộc và Sơn Nam - những tác giả tiêu biểu của văn xuôi Nam Bộ, thuộc những thế hệ cầm bút khác nhau - hình tượng con người Nam Bộ trọng nghĩa khinh tài được tập trung khắc họa ở nhiều góc độ: ngang tàng, hào hiệp, hết mình với bạn, sẵn sàng đùm bọc, sẻ chia nhưng cũng rất thẳng thắn, bộc trực, nghĩ sao nói vậy, không ưa quanh co, úp mở. | JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI Social Sci. 2015 Vol. 60 No. 3 pp. 68-74 This paper is available online at http CON NGƯỜI NAM BỘ TRỌNG NGHĨA KHINH TÀI TRONG SÁNG TÁC CỦA NHÀ VĂN HỒ BIỂU CHÁNH BÌNH NGUYÊN LỘC VÀ SƠN NAM Phạm Thị Thu Thuỷ Khoa Xã hội Trường Cao đẳng Hải Dương Tóm tắt. Trong tác phẩm của các nhà văn Hồ Biểu Chánh Bình Nguyên Lộc và Sơn Nam - những tác giả tiêu biểu của văn xuôi Nam Bộ thuộc những thế hệ cầm bút khác nhau - hình tượng con người Nam Bộ trọng nghĩa khinh tài được tập trung khắc họa ở nhiều góc độ ngang tàng hào hiệp hết mình với bạn sẵn sàng đùm bọc sẻ chia nhưng cũng rất thẳng thắn bộc trực nghĩ sao nói vậy không ưa quanh co úp mở. Đó vừa là ý thức phát huy giá trị Việt Nam truyền thống vừa là khẳng định nét độc đáo trong cốt cách Nam Bộ. Trọng nghĩa khinh tài đã trở thành một mẫu số chung của con người Nam Bộ tạo nên cảm hứng dạt dào trong trang viết của các nhà văn vốn là con đẻ của mảnh đất phương Nam. Đó cũng là điểm gặp gỡ của những tác giả cả cuộc đời đã đang và sẽ không ngừng bị thôi thúc cầm bút vì những con người yêu dấu của quê hương. Từ khóa Hồ Biểu Chánh Bình Nguyên Lộc Sơn Nam văn xuôi Nam Bộ trọng nghĩa khinh tài. 1. Mở đầu Trọng nghĩa khinh tài không phải là tính cách riêng của người Nam Bộ mà là cách ứng xử cao thượng có thể có ở bất cứ ai. Song do vị trí địa lí đặc điểm xã hội vùng miền và yếu tố thời đại mà phẩm chất trọng nghĩa khinh tài từ lâu đã được xem như một đặc tính của người Nam Bộ. Lí giải điều này các tác giả cuốn Văn hóa học và Văn hóa Việt Nam cho rằng với một nền văn hóa gốc nông nghiệp điển hình như Việt Nam thì tổ chức nông thôn là lĩnh vực quan trọng nhất chi phối cả truyền thống tổ chức quốc gia lẫn tổ chức đô thị cả diện mạo xã hội lẫn tính cách con người 10 49 . Những lưu dân đến Nam Bộ trong niềm hoài vọng cội nguồn trong ý thức giữ gìn nền nếp cha ông chống lại những nguy cơ đồng hóa đến từ bên ngoài họ không thể không coi trọng chữ nghĩa . Mặt khác .
