Bài viết nghiên cứu ảnh hưởng của thông số trật tự gần lên các đại lượng đặc trưng cho sự khuếch tán của hợp kim hai thành phần có sử dụng lí thuyết trật tự và các kết quả nghiên cứu của phương pháp thống kê mô men (PPTKMM). | JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI Natural Sci. 2015 Vol. 60 No. 4 pp. 3-8 This paper is available online at http NGHIÊN CỨU SỰ KHUẾCH TÁN CỦA HỢP KIM TRẬT TỰ HAI THÀNH PHẦN Hoàng Văn Tích và Đỗ Thị Thúy Khoa Vật lí Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Bài báo nghiên cứu ảnh hưởng của thông số trật tự gần lên các đại lượng đặc trưng cho sự khuếch tán của hợp kim hai thành phần có sử dụng lí thuyết trật tự và các kết quả nghiên cứu của phương pháp thống kê mô men PPTKMM . Kết quả là đã nhận được biểu thức giải tích xác định sự phụ thuộc của độ dài bước nhảy khuếch tán năng lượng tự do NLTD năng lượng kích hoạt NLKH thừa số có dạng hàm mũ hệ số khuếch tán phụ thuộc vào thông số trật tự gần. Các kết quả đã được áp dụng tính số đối với một số hợp kim như AgCu AlNi FeTa FeW. Khi so sánh kết quả này với thực nghiệm và các kết quả của các tác giả khác cho thấy có sự phù hợp tốt. Từ khóa Thông số trật tự gần độ dài bước nhảy khuếch tán năng lượng khích hoạt thừa số có dạng hàm mũ hệ số khuếch tán. 1. Mở đầu Sự khuếch tán của các nguyên tử trong tinh thể được lí thuyết và thực nghiệm xác nhận bởi công thức tính hệ số khuếch tán D tuân theo định luật Arrhenius 1 E D D o exp 1 k BT trong đó Do - hệ số tỉ lệ và được gọi là thừa số có dạng hàm mũ E - năng lượng kích hoạt tạo nên sự khuếch tán của một nguyên tử kB - hằng số Boltzman T - nhiệt độ tuyệt đối. Trong các tài liệu 2-5 sử dụng PPTKMM chúng tôi đã xác định được hệ số khuếch tán của các tinh thể kim loại và hợp kim vô trật tự kết quả nhận được phù hợp với thực nghiệm cũng như lí thuyết của các tác giả khác. Trong tài liệu 6 tác giả đã nghiên cứu ảnh hưởng của các thông số trật tự xa lên sự khuếch tán của hợp kim hai thành phần. Trong bài báo này chúng tôi nghiên cứu ảnh hưởng của thông số trật tự gần lên sự khuếch tán của các nguyên tử của hợp kim thay thế hai thành phần. 2. Nội dung nghiên cứu . Lí thuyết khuếch tán của hợp kim thay thế vô trật tự hai thành phần Xét hợp .
