Sau khi vận dụng các quy trình giải nhanh sẽ giúp cho học sinh nhớ được những dạng toán cơ bản đã học và phát hiện được những bài được mới lạ nhưng thực ra nó chính là hình thức biến tướng từ các dạng toán quen thuộc. Mời các bạn cùng tìm hiểu qua phần 2 cuốn sách. | Ví du 8 Cho sóng ngang cơ học được truyền đi theo một phương trên bề mặt chất lỏng từ điểm M sang điểm N. Tại thời điểm t hình ảnh sóng như hình vẽ hãy cho biết chiều dao động của các điểm M và N A. Điểm M đi lên điểm N đi xuống. B. Điểm M đi xuống điểm N đi lên. c . Điểm M và N cùng đi xuống. D. Điểm M và N cùng đi lên. Hướng dẫn giải Quá trình truyền sóng là quá trình truyền pha dao động khi một pha dao xác định truyền đi xa thì tại mồi điếm khi nhận được pha đó luôn có li độ và vận tốc dao động giống nhau. Xét pha dao động từ điểm cao nhất c truyền từ trái sang phải khi qua điểm M hoặc điểm N thi lúc đó li độ của M hoặc N cũng phải lớn nhất tức M hoặc N cũng phải lên tới vị trí cao nhất . Khi pha dao động truyền đi thì tốc độ truyền sóng và tốc độ lan truyền pha dao động là bàng nhau. Trong một chu kì pha dao động truyền đi được một quãng đưòng đúng bàng bước sóng vậy thời gian sóng truyên đoạn CC hêt và thời gian sóng truyên từ c đên M và N T T phải thoả mãn t lt và lt t .fj lt T. Do là sóng ngang nên mỗi điểm M hoặc N chỉ có thể dao động lên hoặc xuống theo phương vuông góc với phương truyền sóng. Nếu ta chọn phương án điểm M đi xuống thì đế lên tới vị trí cao nhất nó phái hết thời gian At gt gt t _. . như vậy sẽ không kịp đê đón nhận được pha do diêm c săp truyên đên. Vậy điểm M chỉ có thể đi lên. Nếu ta chọn phương án điểm N đi lên thì để lên tới vị trí cao nhất nó chỉ hết thời gian Atfj lt lt tpN như vậy pha tại c sẽ không kịp truyên đên cho diêm N. Vậy diêm N chỉ có thê đi xuống. Kết luận Điểm M đi lên. điểm N đi xuống. Chú ý Từ nay ta có thế xác định chiều dao động của một phần tứ M bất kì trên phương truyền sóng theo quy tăc sau - So sánh điểm đang xét với một điểm cao nhất điểm C hoặc một điểm thấp nhất điếm T gần nó nhất. Trong hai điểm đó chắc chắn có một điếm đang tiến theo chiều truyền sóng về phía điểm M điểm còn lại thì đang rời xa điểm M. - Chiều dao động của điểm M luôn hướng về phía điểm đang tiến lại gần về phía nó và hướng ra xa điểm đang .
