Bài viết đề xuất một giải pháp tạo búp sóng mới trên mô hình cảm biến mảng hydrophone dạng trụ tròn của an ten 1H trong tổ hợp sonar thủy âm МГК400ЭМ, trên cơ sở tạo búp sóng tùy biến kết hợp với phương pháp tạo búp sóng thích nghi như Frost, Griffiths hoặc MVDR để nâng cao chất lượng tín hiệu thu. | Nghiên cứu khoa học công nghệ GIẢI PHÁP TẠO BÚP SÓNG TÙY BIẾN CHO CẢM BIẾN MẢNG TRỤ TRÒN BA CHIỀU CỦA ANTEN 1H TRONG TỔ HỢP SONAR THỦY ÂM МГК-400ЭМ Phan Hồng Minh Phan Văn Việt Nguyễn Thị Thu Hồng Phạm Thanh Thương Tóm tắt Bài báo đề xuất một giải pháp tạo búp sóng mới trên mô hình cảm biến mảng hydrophone dạng trụ tròn của an ten 1H trong tổ hợp sonar thủy âm МГК- 400ЭМ trên cơ sở tạo búp sóng tùy biến kết hợp với phương pháp tạo búp sóng thích nghi như Frost Griffiths hoặc MVDR để nâng cao chất lượng tín hiệu thu. Việc thực hiện kích hoạt các hydrophone trong mảng cảm biến sẽ tạo ra các mảng có cấu trúc hình học khác nhau quay được búp sóng theo hướng mong muốn tạo ra nhiều mảng con với các búp sóng thu có độ linh động cao thực hiện lọc không gian tín hiệu nhằm nâng cao chất lượng phát hiện định vị mục tiêu dưới nước. Từ khóa Mảng cảm biến Tạo búp sóng thích nghi Frost Griffiths MVDR Tổ hợp sonar МГК-400ЭМ. 1. GIỚI THIỆU Tổ hợp thủy âm МГК-400ЭМ là khí tài sonar phiên bản nâng cấp từ МГК-400 để tích hợp trên tàu ngầm của Nga có thể coi hệ thống như mắt thần của tàu ngầm trong lòng biển sâu để phát hiện cảnh báo và theo dõi nhận dạng mục tiêu dưới nước đảm bảo sẵn sàng chiến đấu. Hình 1. Sơ đồ khối tổ hợp thủy âm МГК-400ЭМ. Anten 1H - Anten chính của tổ hợp dùng để thu nhận tín hiệu trong các chế độ П1 А1 П2 và А3 trong dải tần số từ kHz. Được lắp đặt ở mũi tàu phía dưới bên trong bầu sonar có tính chất xuyên âm. Anten có hình dạng trụ côn tròn tạo góc bằng đỉnh hướng xuống dưới. Độ cao anten 2 4m đường kính mặt cắt trên là 4m. Trên bề mặt của anten 1H được lắp đặt 1008 cảm biến bố trí thành 14 mảng cảm biến tròn circle arrays nằm ngang mỗi mảng tròn có 72 hydrophone được bố trí theo vòng tròn cách đều nhau theo góc là 5 2 . Tạp chí Nghiên cứu KH amp CN quân sự Số Đặc san Viện Điện tử 9 - 2020 227 Kỹ thuật điện tử Bài báo đề xuất một giải pháp kết hợp 2 phương pháp điều khiển cứng và mềm tạo các mảng có cấu trúc hình học khác nhau dựa trên mô hình .
