"Bài giảng Vật lí 11 - Bài 21: Từ trường của dòng điện chạy trong các dây dẫn có hình dạng đặc biệt" tìm hiểu về từ trường của dòng điện chạy trong dây dẫn thẳng dài; từ trường của dòng điện chạy trong dây dẫn uốn thành vòng tròn; từ trường của dòng điện chạy trong ống dây dẫn hình trụ. | Kiểm tra bài cũ Từ trường là gì Nêu đặc điểm của véc tơ cảm ứng từ tại một điểm Trả lời Từ trường là một dạng vật chất tồn tại trong không gian mà biểu hiện cụ thể là sự xuất hiện của lực từ tác dụng lên một nam châm hay một dòng điện đặt trong đó. Đặc điểm của véc tơ cảm ứng từ tại một điểm Có hướng trùng với hướng của từ trường tại điểm đó Có độ lớn là F B Il Bài 21 TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG CÁC DÂY DẪN CÓ HÌNH DẠNG ĐẶC BIỆT I Từ trường của dòng điện chạy trong dây dẫn thẳng dài Đường sức từ đi qua M là đường tròn nằm trong mặt phẳng đi qua M vuông góc với dây dẫn có tâm O nằm trên dây dẫn. Véc tơ cảm ứng từ tại điểm M Phương vuông góc mặt phẳng tạo bởi M và dây dẫn tiếp tuyến với Q đường sức từ qua M I Chiều xác định bởi quy tắc nắm bàn tay phải Độ lớn O B I . B 7 M r P B I . B B2 I1 I2 M B1 B Từ trường của nhiều dòng điện Véc tơ cảm ứng từ tại một điểm do nhiều dòng điện gây ra bằng tổng các véc tơ cảm ứng từ do từng dòng điện gây ra tại điểm ấy B B1 B2 . Đây chính là nguyên lý chồng chất từ trường Hệ quả Khi có hai dòng điện I1 và I2 chạy trong hai dây dẫn thẳng dài song song cách I1 I2 nhau một đoạn r cảm ứng từ do dòng điện I1 gây ra dọc trên dây dẫn mang r dòng điện I2 là I1 7 B1 r Lực từ của từ trường của dòng điện I1 tác dụng lên mỗi đoạn l của dòng I2 là o 7 I1 I 2l F B1 I 2 l sin 90 r II Từ trường của dòng điện chạy trong dây dẫn uốn thành vòng tròn Đường sức từ của dòng điện tròn là những đường cong có chiều đi vào mặt nam đi ra mặt bắc Đường đi qua tâm O là đường thẳng dài vô hạn ở hai đầu. Cảm ứng từ tại tâm của vòng dây có Phương vuông góc với mặt phẳng chứa dòng điện B Chiều đi vào mặt Nam đi ra mặt Bắc O. 7 I Độ lớn B 2 .10 R Nếu có N vòng I 7 I I B 2 .10 N R III Từ trường của dòng điện chạy trong ống dây dẫn hình trụ Ống dây dẫn hình trụ tạo thành bởi một dây dẫn quấn đều quanh một lõi hình trụ thường có chiều dài lớn hơn nhiều so với đường kính tiết diện . Thí nghiệm Bên ngoài ống dây các đường sức từ giống các đường sức