Bài viết trình bày một số kết quả nghiên cứu xây dựng giải pháp định vị nguồn âm theo nguyên lý TDOA. Trong đó, vận tốc âm thanh là tham số quan trọng, ảnh hưởng đáng kể đến độ chính xác định vị, nhất là với các ứng dụng ngoài trời. | Kỹ thuật Điện tử Vật lý Đo lường XÂY DỰNG GIẢI PHÁP ĐỊNH VỊ NGUỒN ÂM THEO NGUYÊN LÝ TDOA TRONG ĐIỀU KIỆN VẬN TỐC ÂM THANH BIẾN ĐỔI Trần Công Thìn1 Bùi Ngọc Mỹ1 Nguyễn Huy Hoàng2 Phạm Văn Hòa1 Tóm tắt Bài báo trình bày một số kết quả nghiên cứu xây dựng giải pháp định vị nguồn âm theo nguyên lý TDOA. Trong đó vận tốc âm thanh là tham số quan trọng ảnh hưởng đáng kể đến độ chính xác định vị nhất là với các ứng dụng ngoài trời. Trên cơ sở phân tích lý thuyết và tiến hành mô phỏng Monte-Carlo trên Matlab bài báo sẽ đánh giá ảnh hưởng của vận tốc âm thanh đến sai số định vị từ đó đưa ra giải pháp định vị nguồn âm mà vận tốc âm thanh được coi là một biến số chưa biết cho phép cải thiện được độ chính xác định vị theo nguyên lý TDOA. Từ khóa Định vị nguồn âm TDOA Vận tốc âm thanh Độ chính xác định vị. 1. MỞ ĐẦU Trong các hệ thống định vị nguồn âm thanh sử dụng nguyên lý TDOA Time Differences of Arrival vận tốc âm thanh là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến phép biến đổi giữa chênh lệch thời gian và chênh lệch khoảng cách của các cảm biến âm thanh. Nhiều nghiên cứu trước đây đã coi vận tốc âm thanh là hằng số nhằm đơn giản hóa việc tính toán hoặc áp dụng trong các môi trường hẹp in-door 4 . Tuy nhiên trong thực tế vận tốc âm thanh phụ thuộc nhiều vào điều kiện môi trường như độ ẩm không khí áp suất khí quyển và đặc biệt là nhiệt độ môi trường và gió điều này càng thấy rõ hơn khi nghiên cứu trong phạm vi rộng hoặc ở ngoài trời out-door 2 . Do đó việc coi vận tốc âm thanh như một hằng số trong tính toán định vị nguồn âm sẽ gây ra sai số định vị đáng kể. Bài báo sẽ trình bày một số kết quả trong đánh giá ảnh hưởng của vận tốc âm thanh tới độ chính xác định vị theo nguyên lý TDOA đồng thời đề xuất giải pháp định vị trong đó coi vận tốc âm thanh là một biến số cho phép nâng cao độ chính xác định vị. 2. ĐỊNH NGUỒN ÂM THEO NGUYÊN LÝ TDOA . Phương pháp định vị nguồn âm theo nguyên lý TDOA a. Nguồn âm và các cảm biến b Tín hiệu trên các cảm biến Hình 1. Mô hình hệ thống định vị .
