Bài viết tiến hành nghiên cứu quan trắc khả năng di chuyển của tôm càng xanh ở các lưu tốc nước trong điều kiện phòng thí nghiệm thủy lực, với liên hệ thực tế cho đường di cư qua đập Phước Hòa được thực hiện nhằm đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động công trình đường di cư qua đập Phước Hòa, hỗ trợ cho hoạt động di cư sinh sản của loài mục tiêu là tôm càng xanh, qua đó góp phần góp phần bảo vệ và phát triển bền vững nguồn lợi thủy sản. | Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 3 2020 QUAN TRẮC KHẢ NĂNG DI CHUYỂN CỦA TÔM CÀNG XANH Ở CÁC LƯU TỐC NƯỚC TRONG ĐIỀU KIỆN THÍ NGHIỆM THỦY LỰC VỚI LIÊN HỆ THỰC TẾ CHO ĐƯỜNG DI CƯ QUA ĐẬP PHƯỚC HÒA MONITORING OF MOVING PERFORMANCE OF GIANT FRESHWATER PRAWN IN HYDRAULIC LABORATORY WITH PRACTICAL LINK TO PHUOC HOA FISH-PASSAGE Vũ Văn Hiếu1 Vũ Cẩm Lương2 Nguyễn Nghĩa Hùng1 Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam 1 2 Trường Đại học Nông lâm Thành phố Hồ Chí Minh Tác giả liên hệ Vũ Văn Hiếu email vuhieubio@ Ngày nhận bài 22 06 2020 Ngày phản biện thông qua 12 07 2020 Ngày duyệt đăng 31 08 2020 TÓM TẮT Tôm càng xanh Macrobrachium rosenbergii được đánh giá là loài thủy sản di cư bị ảnh hưởng trực tiếp bởi đập Phước Hòa trên sông Bé. Nghiên cứu này là tiền đề để đề xuất chế độ vận hành lưu tốc nước phù hợp cho tôm càng xanh TCX di cư ở đường di cư qua đập ĐDCQĐ Phước Hòa. Nội dung nghiên cứu bao gồm 1 Khảo sát hiện trạng vận hành lưu tốc nước và các thông số thiết kế của ĐDCQĐ Phước Hòa 2 Quan trắc tỷ lệ và tốc độ TCX di chuyển qua kênh nước hở ở các lưu tốc nước 3 Quan trắc tỷ lệ TCX duy trì phía đầu kênh ở các lưu tốc nước trong các khoảng thời gian kéo dài. Nghiên cứu được thực hiện trên hai cỡ TCX là 7 5-9 5 cm TCX cỡ I và 13 5-15 5 cm TCX cỡ II với kênh tạo lưu tốc nước dài 18 m trong điều kiện phòng thí nghiệm thủy lực. Kết quả khảo sát hiện trạng vận hành lưu tốc nước của ĐDCQĐ Phước Hòa ghi nhận mức lưu tốc nước trung bình vào mùa khô mùa mưa và lưu tốc nước tối đa vào mùa mưa của ĐDCQĐ Phước Hòa lần lượt là 0 26 0 59 và 0 90 m s làm cơ sở cho ba mức bố trí lưu tốc nước 0 3 0 6 và 0 9 m s trong điều kiện thí nghiệm. Kết quả quan trắc tỷ lệ TCX di chuyển qua kênh dài 18 m trong 10 20 và 30 phút ở lưu tốc nước 0 3 m s lần lượt là 13 33 68 33 94 17 cho TCX cỡ I và 21 66 76 00 98 33 cho TCX cỡ II ở lưu tốc nước 0 6 m s lần lượt là 2 50 50 83 79 16 cho TCX cỡ I và 9 16 61 66 90 83 cho TCX cỡ II ở lưu tốc nước 0 9 m s tỷ lệ TCX di chuyển qua kênh dài 18 m là 0 .
