Qua việc khảo sát Truyện thầy Lazarô Phiền (1887) của Nguyễn Trọng Quản từ góc độ văn hoá, bài viết muốn chỉ ra một số biểu hiện của việc ảnh hưởng đạo Thiên chúa trong quan niệm về con người và trong ngôn ngữ nghệ thuật ở tác phẩm này. Ở phương diện quan niệm nghệ thuật về con người, Nguyễn Trọng Quản đã xây dựng thành công kiểu con người cá nhân với sự tự vấn lương tâm, mang thế giới quan của nền văn hoá phương Tây. | JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Social Sci. 2014 Vol. 59 No. 3 pp. 33-38 This paper is available online at http DẤU ẤN ĐẠO THIÊN CHÚA TRONG TRUYỆN THẦY LAZARÔ PHIỀN CỦA NGUYỄN TRỌNG QUẢN Cao Thị Hảo Khoa Ngữ văn Trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên Tóm tắt. Qua việc khảo sát Truyện thầy Lazarô Phiền 1887 của Nguyễn Trọng Quản từ góc độ văn hoá bài viết muốn chỉ ra một số biểu hiện của việc ảnh hưởng đạo Thiên chúa trong quan niệm về con người và trong ngôn ngữ nghệ thuật ở tác phẩm này. Ở phương diện quan niệm nghệ thuật về con người Nguyễn Trọng Quản đã xây dựng thành công kiểu con người cá nhân với sự tự vấn lương tâm mang thế giới quan của nền văn hoá phương Tây. Ở phương diện ngôn ngữ lời trần thuật lời đối thoại độc thoại của nhân vật cũng chịu ảnh hưởng nhiều của ngôn từ dùng trong đạo Thiên chúa. Nguyễn Trọng Quản đã làm giàu có thêm cho ngôn ngữ ở buổi đầu mới phôi thai đồng thời mở rộng khả năng phản ánh những trạng thái phức tạp trong thế giới tâm linh của nhân vật. Từ ngữ tôn giáo đã trở thành phương tiện hữu dụng để nhà văn khai thác thế giới tâm linh của nhân vật tạo nên màu sắc đặc biệt cho tác phẩm truyện ngắn viết bằng chữ quốc ngữ đầu tiên của văn học Việt Nam hiện đại. Từ khóa Truyện thầy Lazarô Phiền Nguyễn Trọng Quản góc độ văn hóa phương diện ngôn ngữ quan niệm nghê thuật về con người. 1. Mở đầu Cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX toàn bộ đời sống xã hội chính trị văn hoá Việt Nam đã diễn ra một cuộc chuyển giao quan trọng từ Đông sang Tây. Cùng với sự chuyển đổi của văn học từ phạm trù trung đại sang hiện đại tôn giáo cũng được mở rộng với sự xuất hiện của đạo Thiên chúa. Truyện thầy Lazarô Phiền 1887 của Nguyễn Trọng Quản được coi là truyện ngắn viết bằng chữ quốc ngữ đầu tiên của văn học Việt Nam. Tác phẩm này cũng đã được nhiều nhà nghiên cứu khẳng định có những đóng góp quan trọng trên bước đường tiên phong của văn xuôi quốc ngữ hiện đại. Từ góc độ văn hoá chúng tôi nhận thấy tác phẩm này còn thể hiện rõ dấu ấn đạo Thiên .
