Văn hóa ứng xử của mỗi cộng đồng dân tộc được thể hiện ở rất nhiều giác độ khác nhau trong đó có biểu hiện qua hành động xưng hô. Xưng hô trong hoạt động giao tiếp tiếng Mường thường sử dụng hai đại từ nhân xưng ho/gia. Ngoài ra, tiếng Mường còn sử dụng các danh từ chỉ chức nghiệp, danh từ chỉ quan hệ gia đình thân tộc và vay mượn các danh từ chỉ chức nghiệp trong tiếng Việt làm từ xưng hô. | JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Social Sci. 2014 Vol. 59 No. 3 pp. 109-115 This paper is available online at http TÌM HIỂU MỘT SỐ CÁCH THỨC XƯNG HÔ TRONG GIAO TIẾP TIẾNG MƯỜNG Vũ Tiến Dũng Khoa Tiểu học - Mầm non Trường Đại học Tây Bắc Tóm tắt. Văn hóa ứng xử của mỗi cộng đồng dân tộc được thể hiện ở rất nhiều giác độ khác nhau trong đó có biểu hiện qua hành động xưng hô. Xưng hô trong hoạt động giao tiếp tiếng Mường thường sử dụng hai đại từ nhân xưng ho gia. Ngoài ra tiếng Mường còn sử dụng các danh từ chỉ chức nghiệp danh từ chỉ quan hệ gia đình thân tộc và vay mượn các danh từ chỉ chức nghiệp trong tiếng Việt làm từ xưng hô. Điều này cho thấy sự tương đồng cũng như sự khác biệt trong xưng hô trong tiếng Việt với tiếng Mường. Từ khóa Cách thức xưng hô giao tiếp tiếng Mường quan hệ gia đình chức nghiệp vay mượn. 1. Mở đầu Mỗi quốc gia dân tộc thường có ngôn ngữ riêng và việc sử dụng ngôn ngữ trong mỗi cộng đồng dân tộc khác nhau đã góp phần quan trọng tạo nên những đặc trưng văn hoá ứng xử của một cộng đồng dân tộc. Ngôn ngữ là phương tiện biểu đạt và tàng trữ chính yếu những giá trị văn hóa tinh thần của dân tộc. Với việc sử dụng tiếng Mường trong giao tiếp người Mường đã thể hiện nét đặc trưng văn hoá ứng xử riêng mà chúng ta khó có thể bắt gặp trong những ngôn ngữ khác. Hiện nay vấn đề nghiên cứu hành động xưng hô trong giao tiếp nói chung và xưng hô trong giao tiếp của mỗi cộng đồng dân tộc nói riêng đã được nhiều nhà ngôn ngữ học dân tộc học văn hóa học quan tâm nghiên cứu và đã có những kết luận khoa học rất đáng tin cậy 2 4 7 . Song điều dễ nhận thấy là chưa có một công trình chuyên biệt nào nghiên cứu về xưng hô trong giao tiếp tiếng Mường một dân tộc có ngôn ngữ và truyền thống văn hóa rất gần gũi với dân tộc Kinh Nguyễn Tài Cẩn cho rằng Việt với Mường mới tách nhau khoảng trên dưới 1200 năm trước kia hai bên cùng thuộc chung một ngôn ngữ . Ngày nhận bài 11 4 2013. Ngày nhận đăng 05 01 2014. Liên lạc Vũ Tiến Dũng e-mail .