Bài viết tìm hiểu cơ sở của tính ước lệ và sự phá vỡ tính ước lệ trong văn học Trung đại, phân tích chùm thơ thu của Nguyễn Khuyến với những hình ảnh: trời thu, nước thu, trăng thu, hoa thu, lá thu, ngư ông, thảo đường Chúng tôi nhận thấy Tam Nguyên Yên Đổ sử dụng rất nhiều các hình tượng nghệ thuật mang tính ước lệ khi viết về mùa thu nhưng cũng thể hiện sự phá vỡ tính ước lệ khi dùng những hình ảnh quen thuộc ấy để miêu tả một mùa thu đặc trưng của làng quê Việt Nam. | Khoa hoïc - Coâng ngheä TÍNH ÖÔÙC LEÄ VAØ SÖÏ PHAÙ VÔÕ TÍNH ÖÔÙC LEÄ TRONG CHUØM THÔ THU CUÛA NGUYEÃN KHUYEÁN Hán Thị Thu Hiền Trường Đại học Hùng Vương TÓM TẮT Một trong những đặc trưng của thi pháp văn học Trung đại là tính ước lệ của hình tượng nghệ thuật. Bên cạnh đó sự sáng tạo trong ước lệ sự phá vỡ tính ước lệ cũng được nhiều tác giả sử dụng trong tác phẩm của mình. Thông qua việc tìm hiểu cơ sở của tính ước lệ và sự phá vỡ tính ước lệ trong văn học Trung đại chúng tôi đi sâu phân tích chùm thơ thu của Nguyễn Khuyến với những hình ảnh trời thu nước thu trăng thu hoa thu lá thu ngư ông thảo đường Chúng tôi nhận thấy Tam Nguyên Yên Đổ sử dụng rất nhiều các hình tượng nghệ thuật mang tính ước lệ khi viết về mùa thu nhưng cũng thể hiện sự phá vỡ tính ước lệ khi dùng những hình ảnh quen thuộc ấy để miêu tả một mùa thu đặc trưng của làng quê Việt Nam. 1. Mở đầu đó con người của thời Trung đại là con người Một trong những đặc điểm nổi bật của hình trọng đức hơn trọng tài luôn trân trọng những tượng nghệ thuật trong văn học Trung đại đó là gì là của tiền nhân ít coi trọng cá tính sáng tạo thiên về những hình tượng mang tính ước lệ và vì thế những mô hình tư duy của người đi trước sáng tạo trong ước lệ phá vỡ tính ước lệ. Cả hai luôn được tiếp thu một cách đầy đủ khuôn mẫu phương diện này đều là biểu hiện của tài năng bài bản không biến đổi. người nghệ sỹ. Tính ước lệ trong văn học Việt Nam Quan niệm về cái đẹp cũng là một cơ sở mỹ Trung đại được bắt nguồn từ quan niệm về không học quan trọng của tính ước lệ trong văn học gian thời gian con người và cái đẹp của thời kỳ Trung đại. Người Trung đại quan niệm thời hoàng này. Người Trung đại quan niệm thời gian chu kim thuộc về quá khứ cái đẹp là khuôn mẫu của kỳ tuần hoàn. Thời gian là một vòng tròn lặp lại tiền nhân. Với họ thời xưa là một lý tưởng không mùa này sang mùa khác. Quan niệm về thời gian thể nào đạt tới là thế kỷ vàng của nhân loại. Từ như vậy đã dần dần hình thành ở con người thời đó hình thành tâm lý sùng
