Bài viết đề cập đến cách hiểu “cái” và “cách” (theo quan điểm của Hồ Ngọc Đại) trong môn Toán. Tác giả tập trung phân tích mối quan hệ giữa “cái” và “cách” và khai thác sự chuyển hóa sư phạm giữa chúng để nâng cao hiệu quả dạy học môn Toán ở Trường Trung học phổ thông (THPT). | JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE 2012 Vol. 57 No. 10 pp. 33-39 CÁI VÀ CÁCH TRONG DẠY HỌC MÔN TOÁN Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG La Đức Minh Trường Dự bị Đại học Dân tộc Sầm Sơn Email Tóm tắt. Bài viết đề cập đến cách hiểu cái và cách theo quan điểm của Hồ Ngọc Đại trong môn Toán. Tác giả tập trung phân tích mối quan hệ giữa cái và cách và khai thác sự chuyển hóa sư phạm giữa chúng để nâng cao hiệu quả dạy học môn Toán ở Trường Trung học phổ thông THPT . Từ khóa Cái và cách tri thức sự vật tri thức phương pháp. 1. Mở đầu Theo Hồ Ngọc Đại 1 cái là các dụng cụ sinh hoạt và các công cụ thủ công. Cái và cách có quan hệ mật thiết với nhau cái thông qua cách dùng nó. Trong dạy học Toán cũng vậy. Nếu hiểu rõ cái và cách học sinh sẽ hứng thú học tập góp phần nâng cao chất lượng dạy học Toán. Chính vì vậy giáo viên luôn phải hướng tới việc trang bị cho học sinh cái và cách . 2. Nội dung nghiên cứu . quot Cái quot trong dạy học Toán ở Trường THPT Theo Hồ Ngọc Đại mỗi cái thể hiện một thao tác hay cách dùng theo đúng nghĩa của nó và trong thực tế một cái được dùng vào nhiều việc khác nhau. Điều này nói lên rằng hình thức tồn tại của cái tự nó chưa cho ta biết gì về bản thân nó. Triết học duy vật biện chứng gọi trạng thái này của cái là trừu tượng. Trong đó cái trừu tượng là hình thái tồn tại phiến diện của cái cụ thể cái trừu tượng cô đọng hơn cái cụ thể. Cái trừu tượng và cái cụ thể là những phạm trù có tính tương đối vì cái mà trong một quan hệ nào đó có thể xuất hiện như một cái trừu tượng lại có thể tồn tại như là cái cụ thể trong một quan hệ khác. Tuy nhiên trong một quan hệ nhất định chúng luôn luôn tồn tại như một thể thống nhất. Không có cái trừu tượng ngoài cái cụ thể và ngược lại không có cái cụ thể nằm ngoài cái trừu tượng. Nó phản ánh những mặt bản chất trong mối liên hệ của các sự vật và hiện tượng. Trong môn Toán cái thường là một khái niệm ví dụ khái niệm vectơ một định lý chẳng hạn định lý hàm số sin một mệnh đề cũng có khi là một yếu tố