Hiệu ứng âm điện từ trong hố lượng tử được khảo sát với sóng âm có bước sóng λ=2π/q nhỏ hơn quãng đường tự do trung bình ℓ của điện tử và trong miền siêu âm qℓ>>1 (ở đây q là số sóng âm). | UED JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES HUMANITIES AND EDUCATION 2012 HIỆU ỨNG ÂM ĐIỆN TỪ TRONG HỐ LƯỢNG TỬ Nguyễn Văn Hiếu Nguyễn Thị Thùy Trang TÓM TẮT Hiệu ứng âm điện từ trong hố lượng tử được khảo sát với sóng âm có bước sóng 2π q nhỏ hơn quãng đường tự do trung bình ℓ của điện tử và trong miền siêu âm qℓ gt gt 1 ở đây q là số sóng âm . Biểu thức giải tích của dòng âm điện từ j AME được tính toán bằng cách sử dụng phương trình động Boltzmann cho điện tử tương tác với sóng âm trong trường hợp thời gian phục hồi xung lượng xấp xỉ là hằng số và khí điện tử không suy biến. Sự phụ thuộc phi tuyến của jAME lên nhiệt độ T của hệ số sóng âm q và độ rộng của hố lượng tử đã đạt được. Kết quả chỉ ra rằng sự tồn tại của các đỉnh j AME là do sự dịch chuyển giữa các mini vùng n n trong hố lượng tử. Tính toán số được thực hiện và kết quả này được phân tích cho hố lượng tử AlAs GaAs AlAs. Tất cả các kết quả này được so sánh với bán dẫn khối và siêu mạng để chỉ ra sự khác biệt. 1. Mở Đầu Chúng ta biết rằng khi có một sóng âm truyền dọc theo một vật dẫn thì do sự truyền năng lượng và xung lượng từ sóng âm cho các điện tử dẫn làm xuất hiện một hiệu ứng gọi là hiệu ứng âm điện. Hiệu ứng này được nghiên cứu chi tiết trong bán dẫn khối 1- 4 . Gần đây hiệu ứng này được nghiên cứu bằng lý thuyết trong siêu mạng 5-9 trong ống lượng tử một chiều 10-14 . Tuy nhiên khi có mặt của từ trường ngoài sóng âm truyền trong vật dẫn có thể gây ra một hiệu ứng khác gọi là hiệu ứng âm điện từ. Hiệu ứng âm điện từ tạo ra một dòng âm điện từ nếu mạch kín và tạo ra một trường âm điện từ nếu mạch hở. Việc nghiên cứu hiệu ứng này rất quan trọng bởi vì nó giúp chúng ta hiểu các tính chất điện và từ trong vật liệu hiệu ứng này cũng được ứng dụng trong việc chế tạo các thiết bị dò sóng siêu âm. Hiệu ứng âm điện từ tương tự như hiệu ứng Hall trong bán dẫn ở đây dòng âm giữ vai trò của dòng j . Về bản chất nguyên nhân xuất hiện hiệu ứng âm điện từ là sự tồn tại các dòng riêng của các nhóm hạt tải mang .
