Cải biến (adaptation) là một thủ pháp thường được sử dụng trong thực hành dịch, nhưng cho đến nay các nhà lí luận vẫn chưa có ý kiến thống nhất về ưu điểm và hạn chế của thủ pháp này. Có người quan niệm cải biến là một loại hình dịch, một quá trình sáng tạo, một thao tác cần thiết nhằm biểu đạt ý nghĩa của một phát ngôn và duy trì sự cân bằng của hoạt động giao tiếp liên ngôn ngữ. | Tiu ban 1 Đào t o chuyên ng VỀ THỦ PHÁP DỊCH CẢI BIẾN Vũ Văn Đ i Trường Đại học Hà Nội Tóm t t Cải biến adaptation là một thủ pháp của hoạt ñộng giao tiếp liên ngôn ngữ vốn có thể thường ñược sử dụng trong thực hành dịch nhưng cho bị phá vỡ nếu chỉ áp dụng thủ pháp dịch ñơn thuần. ñến nay các nhà lí luận vẫn chưa có ý kiến thống nhất Khác với quan ñiểm trên một số nhà lí luận như về ưu ñiểm và hạn chế của thủ pháp này. Có người Ladmiral 1994 lại cho rằng cải biến không còn quan niệm cải biến là một loại hình dịch một quá trình là dịch tức là khi áp dụng thủ pháp này người sáng tạo một thao tác cần thiết nhằm biểu ñạt ý nghĩa dịch ñã vượt qua giới hạn của dịch thuật. của một phát ngôn và duy trì sự cân bằng của hoạt Newmark 1982 cũng nhấn mạnh rằng trong ñộng giao tiếp liên ngôn ngữ. Ngược lại một số tác giả nhiều trường hợp cần phải dịch cải biến dịch lại cho rằng cải biến không phải là dịch và cải biến giao tiếp theo thuật ngữ của tác giả nhưng chủ ñồng nghĩa với phóng tác. Vậy cần phải nhìn nhận cải trương áp dụng dịch ngữ nghĩa kiên quyết không biến như thế nào Tiêu chí nào cho phép khẳng ñịnh ñịnh hướng hoàn toàn vào ñối tượng tiếp nhận bản cải biến là cần thiết và xác ñáng Bài viết này sẽ cố dịch theo quan ñiểm của trường phái Nida. Cuộc gắng trả lời những câu hỏi nêu trên. tranh luận ñến nay vẫn còn tiếp diễn. Vậy cần phải nhìn nhận cải biến như thế nào Tiêu chí nào cho Abstract Adaptation is a method commonly used phép khẳng ñịnh cải biến là cần thiết và xác ñáng in interpreting and translation however theorists have Bài viết này sẽ cố gắng trả lời những câu hỏi nêu not reached an agreement on its strength and trên. limitations. On one hand adaptation is considered a type of interpreting and translation a creative process 1. Lịch sử vấn ñề cải biến an essential act to express the meaning of discourse Lịch sử nghiên cứu dịch thuật cho biết từ thời and maintain the balance of inter-language văn minh cổ ñại người ta ñã biết áp dụng phương communication .
