Nội dung bài viết trình bày nguyên nhân và quy luật của thời tiết mưa lớn, mưa lớn trái mùa vùng BTB (giai đoạn 1987-2006)”, bài báo này trình bày kết quả nghiên cứu về vai trò của HTĐH trong sự gia tăng các đợt mưa lớn, mưa rất lớn ở BTB và sự phân hóa về mưa lớn giữa các khu vực Bắc và Nam đèo Ngang. Mời các bạn tham khảo! | 34 1 38-46 Tạp chí CÁC KHOA HỌC VỀ TRÁI ĐẤT 3-2012 VAI TRÒ CỦA HÌNH THÁI ĐỊA HÌNH ĐỐI VỚI MƯA LỚN Ở VÙNG BẮC TRUNG BỘ VÀ SỰ PHÂN HÓA GIỮA BẮC VÀ NAM ĐÈO NGANG NGUYỄN KHANH VÂN Email ngkhvan@ Viện Địa lý - Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam Ngày nhận bài 20 - 6 - 2011 1. Mở đầu Tiếp theo bài báo Nguyên nhân và quy luật của thời tiết mưa lớn mưa lớn trái mùa vùng BTB Những năm gần đây dải ven biển Trung Bộ giai đoạn 1987-2006 6 bài báo này trình bày Việt Nam trong đó có Bắc Trung Bộ BTB liên kết quả nghiên cứu về vai trò của HTĐH trong sự tục phải hứng chịu rất nhiều thiên tai do thời tiết gia tăng các đợt mưa lớn mưa rất lớn ở BTB và sự khí hậu bất lợi trong đó có thiên tai do mưa lớn. phân hóa về mưa lớn giữa các khu vực Bắc và Mưa lớn sinh lũ lụt lũ ống lũ quét làm sạt lở Nam đèo Ngang. đường sá bờ sông gây ngập lụt nhà cửa ruộng vườn hoa màu của người dân hủy hoại các công 2. Lãnh thổ dữ liệu và phương pháp nghiên cứu trình công cộng làm biến đổi môi trường tự nhiên . Lãnh thổ nghiên cứu môi trường sống ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế của cả một khu vực rộng lớn. BTB là một vùng khá rộng lớn bao gồm 6 tỉnh Thanh Hoá Nghệ An Hà Tĩnh Quảng Bình Nghiên cứu điều kiện hoàn lưu khí quyển và Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế có diện tích tự các tác nhân gây mưa lớn ở vùng BTB đã được nhiên là 6km dân số năm 2010 là 9 tổng kết trong một số nghiên cứu 3 5-7 . Hình thế nghìn người chiếm 11 61 dân số cả nước . thời tiết HTTT gây mưa lớn ở đây là bão áp thấp nhiệt đới ATNĐ hội tụ nhiệt đới HTNĐ hội tụ BTB nổi tiếng nhiều thiên tai mưa lớn bão lũ kinh hướng HTKH không khí lạnh KKL và điều kiện khí hậu khắc nghiệt là khu vực có điều hoạt động đồng thời hoặc gối tiếp nhau của tổ hợp kiện kinh tế - xã hội khó khăn khả năng phòng hai hoặc ba HTTT đó. chống thiên tai thấp kém hơn các khu vực khác. Điểm nổi bật của địa hình BTB là dải Trường Sơn Sự cộng hưởng của hình thái địa hình HTĐH trấn giữ ở phía tây phía đông là biển dốc và khu vực với các tác .