Cá ngựa vằn (Danio rerio) thuộc bộ Cá chép (Cypriniformes), họ Cá chép (Cyprinidae) là loài động vật mô hình sử dụng quan sát quá trình phát triển phôi và hiện được sử dụng nhiều trong các nghiên cứu về ảnh hưởng của một số chất lên quá trình phát triển phôi, nghiên cứu bệnh tật và y sinh học người. Nghiên cứu này đã tiến hành nghiên cứu một số yếu tố ảnh hưởng đến quá trình thu phôi và nghiên cứu sử dụng phôi cá trong thực hành tế bào học và sinh học phát triển. | HNUE JOURNAL OF SCIENCE DOI Natural Sciences 2019 Volume 64 Issue 3 pp. 176-184 This paper is available online at http NGHIÊN CỨU MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUÁ TRÌNH THU VÀ SỬ DỤNG PHÔI CÁ NGỰA VẰN TRONG DẠY VÀ HỌC THỰC HÀNH HỌC PHẦN TẾ BÀO HỌC VÀ SINH HỌC PHÁT TRIỂN Đào Thị Sen1 Chu Thị Thu Ngọc1 và Mai Văn Hưng2 Khoa Sinh học Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 1 2 Trường Đại học Giáo dục Đại học Quốc gia Hà Nội Tóm tắt. Cá ngựa vằn Danio rerio thuộc bộ Cá chép Cypriniformes họ Cá chép Cyprinidae là loài động vật mô hình sử dụng quan sát quá trình phát triển phôi và hiện được sử dụng nhiều trong các nghiên cứu về ảnh hưởng của một số chất lên quá trình phát triển phôi nghiên cứu bệnh tật và y sinh học người. Nghiên cứu này đã tiến hành nghiên cứu một số yếu tố ảnh hưởng đến quá trình thu phôi và nghiên cứu sử dụng phôi cá trong thực hành tế bào học và sinh học phát triển. Kết quả cho thấy ở điều kiện nuôi nhốt trong bể thí nghiệm nhỏ thời gian cá giao phối hiệu quả nhằm thu phôi khoảng 45 phút với hiệu suất thụ tinh đạt 89 5 số trứng được sinh ra khoảng 126 trứng con lần số trứng được thụ tinh khoảng 113 trứng con lần. Thời gian phát triển phôi cá nhanh các mốc thời gian ít biến động thích hợp sử dụng làm mẫu để thiết kế một số thí nghiệm thực hành về chu kì tế bào và phôi sinh học mô tả sử dụng phôi cá làm tiêu bản ép quan sát nguyên phân phôi bào cá cần thuỷ phân phôi cá trong HCl 1N ở 60oC trong 10 phút nhuộm bằng orcein 1 25 trong 20 phút và bổ sung 1 giọt acid acetic 45 khi ép mẫu. Từ khóa Cá ngựa vằn nguyên phân phôi sớm tế bào học sinh học phát triển. 1. Mở đầu Cá ngựa vằn Danio rerio là một trong những đối tượng thích hợp cho quan sát quá trình phát triển ở động vật 1 . Từ những năm 1980 loài cá này bắt đầu được sử dụng làm sinh vật mô hình trong các nghiên cứu tại Đại học Oregon Hoa Kì 2 . Đến nay cá ngựa vằn đã dần khẳng định được ưu thế sinh vật mô hình của mình khi chúng ngày càng được sử dụng nhiều trong các
