Bài viết này bước đầu khảo sát tình hình văn bản Ngôn chí thi tập, cung cấp các dữ liệu cần thiết đồng thời thông qua đánh giá nhằm lựa chọn một thiện bản như một sự chỉ dẫn cho công tác giám định, chỉnh lí văn hiến học. | JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE 2014 Vol. 59 No. 6BC pp. 13-19 This paper is available online at http LƯỢC KHẢO VĂN BẢN NGÔN CHÍ THI TẬP CỦA PHÙNG KHẮC KHOAN Phùng Diệu Linh Khoa Ngữ văn Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Ngôn chí thi tập là tập thơ quan trọng của Phùng Khắc Khoan một tác giả văn học lớn thế kỉ XVI-XVII. Tuy nhiên cũng như phần lớn văn bản Hán Nôm tại Việt Nam Ngôn chí thi tập tồn tại nhiều bất cập về mặt văn bản. Chín bản chép tay hiện tồn đều có sự thiếu thống nhất về nhiều phương diện gây khó khăn cho độc giả cũng như quá trình tiếp nhận. Bài viết này bước đầu khảo sát tình hình văn bản Ngôn chí thi tập cung cấp các dữ liệu cần thiết đồng thời thông qua đánh giá nhằm lựa chọn một thiện bản như một sự chỉ dẫn cho công tác giám định chỉnh lí văn hiến học. Từ khóa Ngôn chí thi tập Phùng Khắc Khoan văn bản học văn bản thiện bản. 1. Mở đầu Phùng Khắc Khoan 1528 - 1613 để lại 4 tập thơ chữ Hán gồm Ngôn chi thi tập Mai Lĩnh sứ hoa thi tập Đa thức tập Huấn đồng thi tập trong đó Ngôn chí thi tập được giới nghiên cứu nhận định là tập thơ thành công nhất về mặt nội dung nghệ thuật. Tuy vậy tình hình văn bản Ngôn chí thi tập lại tương đối phức tạp và chưa được khảo sát toàn diện. Toàn Việt thi lục của Lê Quý Đôn cho biết Sáng tác của Phùng Khắc Khoan có Sứ hoa Ngôn chí Huấn đồng Độc thi đa thức tập lưu hành ở đời 1 . Tuy nhiên sau này do văn bản thất tán sao chép chồng lấn khiến diện mạo thơ Phùng Khắc Khoan trở nên phức tạp. Ngôn chí thi tập cũng vì thế mà chịu họa lây. Năm 1985 ông Trần Lê Sáng giới thiệu văn bản như là một bản tốt nhất hiện thời. Tuy nhiên ông lại xếp chung thơ đi sứ Mai Lĩnh sứ hoa thi tập vào thành phần 2 của Ngôn chí thi tập Ngôn chí thi tập có 2 phần phần 1 là Ngôn chí thi phần thứ 2 là Sứ Hoa thi . Phần Ngôn chí thi chia làm 2 quyển quyển 1 40 bài quyển 2 103 bài. Ông kết luận thơ Ngôn chí gồm 143 bài 2 . Trong suốt khoảng thời gian từ nghiên cứu của Trần Lê Sáng cho tới khi những nghiên cứu của PGS Bùi Duy