Chi Nưa (hay Khoai Nưa) - Amorphophallus thuộc họ Ráy (Araceae), bộ Ráy (Arales), lớp Một lá mầm (Monocotyledone). Bài viết trình bày một số kết quả nhân nhanh cây Nưa bằng kỹ thuật nuôi cấy mô nhằm tạo ra được một lúc số lượng lớn và đồng đều cá thể cây Nưa và đảm bảo cây Nưa sạch bệnh. | Nghiên cứu khoa học công nghệ NHÂN NHANH CÂY NƯA Amorphophallus krausei BẰNG KỸ THUẬT NUÔI CẤY MÔ VÀ TẾ BÀO THỰC VẬT 1 2 LÊ XUÂN ĐẮC NGUYỄN VĂN DƯ I. ĐẶT VẤN ĐỀ Chi Nưa hay Khoai Nưa - Amorphophallus thuộc họ Ráy Araceae bộ Ráy Arales lớp Một lá mầm Monocotyledone . Trên thế giới chi Nưa có khoảng 200 loài phân bố chủ yếu ở các vùng nhiệt đới thuộc châu Phi và Đông Nam Á. Ở Việt Nam chi này bao gồm khoảng 25 loài. Hiện nay nhiều loài Nưa được nghiên cứu và triển khai trồng với diện tích lớn ở nhiều nước như Ấn Độ Trung Quốc Nhật Bản New Zealand. Nguyễn Văn Dư 2005 An et al. 2010 Chen et al. 2006 Douglas et al. 2005 . Trong chi Nưa một số loài củ có chứa nhiều bột glucomannan loại bột này được dùng nhiều trong thực phẩm và thực phẩm chức năng có thể điều chỉnh nồng độ đường làm giảm tỷ lệ mỡ trong máu làm giảm sự thèm ăn ở người béo phì. Ở Việt Nam có phân bố của một số loài Nưa có hàm lượng glucomannan tương đối cao có triển vọng phát triển thành nguồn nguyên liệu sản xuất bột glucomannan trong số đó có loài Nưa Amorphophallus krausei. Cây Nưa không chỉ có giá trị về mặt thực phẩm mà còn có ý nghĩa trong việc chống xói mòn đất duy trì ổn định thảm thực vật giúp cân bằng hệ sinh thái Nguyễn Văn Dư 2005 Đỗ Tất Lợi 2005 An et al. 2010 Joyce and Barbara 2005 . Trong tự nhiên cây Nưa được nhân giống từ hạt hoặc sinh sản sinh dưỡng bằng cách củ mẹ sinh ra các củ con. Tuy nhiên ở Việt Nam số lượng mỗi loài Nưa ngoài tự nhiên không lớn nên lượng củ giống phục vụ cho sản xuất khá hạn chế. Bên cạnh đó việc sử dụng cây giống bằng hạt cũng khó khăn vì các loài Nưa thường vài năm mới ra hoa một lần việc tìm và thu lượm hạt để phục vụ sản xuất ít khả thi. Vì vậy muốn phát triển nguồn nguyên liệu củ cây Nưa để sản xuất bột glucomannan cho công nghiệp chế biến thực phẩm và thực phẩm chức năng thì vấn đề nghiên cứu các biện pháp để nhân giống cây Nưa là rất quan trọng. Ngày nay kỹ thuật nuôi cấy mô và tế bào thực vật là một trong những kỹ thuật rất quan trọng của công nghệ sinh .