Bài viết này tiến hành nghiên cứu từ dịch chiết metanol của nấm cổ linh chi (Ganoderma australe), bằng các phương pháp sắc kí đã phân lập được ba hợp chất và xác định cấu trúc các hợp chất này bằng các phương pháp phổ cộng hưởng từ hạt nhân (1H-, 13C-NMR, DEPT, HMBC HSQC và COSY). Các hợp chất được xác định là ganoderic acid Sz, ganoderic acid Y và ganoderal A. | Trường Đại học Vinh Tạp chí khoa học Tập 49 - Số 3A 2020 tr. 37-42 CÁC HỢP CHẤT TRITERPENOID TỪ QUẢ THỂ NẤM CỔ LINH CHI Ganoderma australe Fr. Pat. Đỗ Xuân Hưng 1 Trần Trung Hiếu 1 Đặng Ngọc Quang 2 Trần Đình Thắng 3 1 Viện Sư phạm Tự nhiên Trường Đại học Vinh 2 Khoa Hóa Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 3 Viện Công nghệ Hóa Sinh và Môi trường Trường Đại học Vinh Ngày nhận bài 5 6 2020 ngày nhận đăng 31 7 2020 Tóm tắt Từ dịch chiết metanol của nấm cổ linh chi Ganoderma australe bằng các phương pháp sắc kí đã phân lập được ba hợp chất và xác định cấu trúc các hợp chất này bằng các phương pháp phổ cộng hưởng từ hạt nhân 1H- 13C-NMR DEPT HMBC HSQC và COSY . Các hợp chất được xác định là ganoderic acid Sz ganoderic acid Y và ganoderal A. Từ khóa Ganoderma australe Ganodermataceae ganoderic acid Sz ganoderic acid Y ganoderal A. 1. Mở đầu Ganoderma là một chi thuộc họ Ganodermataceae với gần 300 loài phân phân bố rộng rãi ở Trung Quốc Nhật Bản Hàn Quốc Việt Nam và nhiều nước châu Á khác. Linh chi chứa hơn 400 hợp chất bao gồm triterpenoid polysaccharide nucleotide sterol steroid axit béo protein peptide và các nguyên tố vi lượng với các hoạt tính sinh học như chống xơ vữa động mạch chống viêm tăng cường hệ miễn dịch chống ung thư kháng khuẩn và vi rút bảo vệ gan chống lão hóa. 1 2 . Nấm cổ linh chi G. australe Fr. Pat. được tìm thấy ở một số vùng ở Việt Nam như Nghệ An Quảng Bình Thừa Thiên - Huế được dùng để chữa bệnh. Chỉ mới có một số ít công trình nghiên cứu về thành phần hóa học của loài này. Amolak C. J. và cộng sự 3 đã phân lập được 4 hợp chất từ loài nấm này ở Ấn Độ gồm 3 sterol là ergosterol ergosterol palmitate ergosta- 7 22-dien-3-on và một lanostane triterpenoid là lanosta-7 9 11 24-trien-3 21-diol. Gerber và cộng sự 4 đã tách được 5 triterpenoid là các axit applanoxidic A C F G và H cùng 3 sterol là 5α-ergost-7en-3 -ol 5α-ergost-7 22-dien-3 -ol và 5 8-epidioxy- 5α 8α-ergost-6 22-dien-3 -ol. Từ nguồn nguyên liệu nấm tự nhiên ở Bố Trạch Quảng Bình chúng tôi tiến
