Bài viết nghiên cứu các nhân tố thành tạo cảnh quan có ý nghĩa hết sức quan trọng, là cơ sở để xây dựng hệ thống phân loại và thành lập bản đồ cảnh quan. Trên lãnh thổ huyện Mai Sơn tỉnh Sơn La, do chịu chi phối của các quy luật cơ bản là quy luật địa đới, quy luật phi địa đới, quy luật địa phương nên điều kiện tự nhiên khá phức tạp. điều này thể hiện rất rõ ở các nhân tố của nền địa chất, điều kiện địa hình, khí hậu, thủy văn, thổ nhưỡng, thực vật. | Khoa ðịa lý - 50 năm xây dựng và phát triển NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ THÀNH TẠO SỰ ðA DẠNG CẢNH QUAN HUYỆN MAI SƠN TỈNH SƠN LA VŨ QUỐC ðẠT Khoa ðịa lý Trường ðại học Tây Bắc I. ðẶT VẤN ðỀ Nghiên cứu các nhân tố thành tạo cảnh quan có ý nghĩa hết sức quan trọng là cơ sở ñể xây dựng hệ thống phân loại và thành lập bản ñồ cảnh quan. Trên lãnh thổ huyện Mai Sơn tỉnh Sơn La do chịu chi phối của các quy luật cơ bản là quy luật ñịa ñới quy luật phi ñịa ñới quy luật ñịa phương nên ñiều kiện tự nhiên khá phức tạp. ðiều này thể hiện rất rõ ở các nhân tố của nền ñịa chất ñiều kiện ñịa hình khí hậu thủy văn thổ nhưỡng thực vật. Chính sự hình thành phát triển và sự tác ñộng qua lại của các nhân tố này ñã tạo nên sự khác biệt về tự nhiên trong khu vực cũng như sự khác biệt về các ñơn vị cảnh quan lãnh thổ. Huyện Mai Sơn có tổng diện tích tự nhiên là 1410 km2 ñứng hàng thứ tư trong tỉnh gồm có 21 xã và một thị trấn ñược xác ñịnh - Từ 20 0 57 38 ñến 21 0 22 58 vĩ ñộ Bắc 103 0 41 47 ñến 104 0 17 30 kinh ñộ ðông. - Phía Bắc giáp thị xã Sơn La huyện Thuận Châu huyện Mường La phía Tây giáp huyện Sông Mã phía ðông giáp huyện Bắc Yên huyện Yên Châu Phía Nam giáp Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. Với vị trí ñịa lý như vậy huyện Mai Sơn nằm trong khu vực nhiệt ñới gió mùa và có ảnh hưởng rất lớn ñến các nhân tố hình thành cảnh quan tạo cho lãnh thổ những ñặc thù riêng về cảnh quan tự nhiên. II. CÁC NHÂN TỐ THÀNH TẠO CẢNH QUAN HUYỆN MAI SƠN 1. ðặc ñiểm ñịa chất Nghiên cứu ñịa chất cảnh quan có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình tìm hiểu nguyên nhân phát sinh và phát triển cảnh quan huyện Mai Sơn. ðặc ñiểm ñịa chất trong cảnh quan huyện Mai Sơn là kết quả tổng hòa của mối tương quan tác ñộng giữa các yếu tố nội lực và ngoại lực kéo dài hàng trăm triệu năm trước ñây. Lãnh thổ huyện Mai Sơn có lịch sử phát triển tương ñối lâu dài do nằm trên miền ñịa máng Tây Bắc - một miền có mức ñộ hoạt ñộng kiến tạo và tân kiến tạo khá mạnh so với miền khác ở Việt Nam. Lãnh thổ có cấu trúc ñịa chất theo dạng .
