Triều Nguyễn được thành lập trong bối cảnh các nước tư bản phương Tây đang tìm cách gia tăng sự hiện diện và sức ảnh hưởng ở các quốc gia phương Đông, trong đó có Việt Nam. Trước xu thế đó, triều đình nhà Nguyễn không hoàn toàn “làm ngơ” mà đã có những sự chủ động trong việc tiếp nhận những ảnh hưởng từ phương Tây, đặc biệt là trên lĩnh vực quân sự. Trong nửa đầu thế kỉ XIX, nhà Nguyễn đã đạt được một số thành tựu trong hoạt động tiếp thu tri thức, áp dụng kĩ thuật phương Tây trong lĩnh vực quân sự. | TẠP CHÍ KHOA HỌC HO CHI MINH CITY UNIVERSITY OF EDUCATION TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HỒ CHÍ MINH JOURNAL OF SCIENCE Tập 18 Số 1 2021 108-120 Vol. 18 No. 1 2021 108-120 ISSN 1859-3100 Website http Bài báo nghiên cứu TRIỀU NGUYỄN VỚI VIỆC TIẾP THU TRI THỨC ÁP DỤNG KĨ THUẬT QUÂN SỰ PHƯƠNG TÂY GIAI ĐOẠN 1802-1858 Nguyễn Trọng Minh Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh Việt Nam Tác giả liên hệ Nguyễn Trọng Minh Email trongminhussh@ Ngày nhận bài 20-11-2020 Ngày nhận bài sửa 10-01-2021 Ngày chấp nhận đăng 25-01-2021 TÓM TẮT Triều Nguyễn được thành lập trong bối cảnh các nước tư bản phương Tây đang tìm cách gia tăng sự hiện diện và sức ảnh hưởng ở các quốc gia phương Đông trong đó có Việt Nam. Trước xu thế đó triều đình nhà Nguyễn không hoàn toàn làm ngơ mà đã có những sự chủ động trong việc tiếp nhận những ảnh hưởng từ phương Tây đặc biệt là trên lĩnh vực quân sự. Trong nửa đầu thế kỉ XIX nhà Nguyễn đã đạt được một số thành tựu trong hoạt động tiếp thu tri thức áp dụng kĩ thuật phương Tây trong lĩnh vực quân sự. Bằng các phương pháp lịch sử logic và phân tích khảo cứu tư liệu bài viết đã phục dựng cơ bản quá trình tiếp thu tri thức áp dụng kĩ thuật phương Tây trên lĩnh vực quân sự dưới thời nhà Nguyễn vào nửa đầu thế kỉ XIX. Tuy nhiên quá trình này trải qua nhiều thăng trầm bị đứt đoạn và không giúp hình thành một xu hướng hiện đại hóa quân đội triều Nguyễn theo lối phương Tây. Quân đội nhà Nguyễn vì thế mà không đủ khả năng để bảo vệ đất nước trước những mưu đồ xâm lược từ bên ngoài đặc biệt là từ phương Tây. Từ khóa quân đội khoa học kĩ thuật nhà Nguyễn phương Tây 1. Đặt vấn đề Hoạt động áp dụng những thành tựu của nền khoa học kĩ thuật quân sự phương Tây không phải chỉ được bắt đầu từ khi nhà Nguyễn được kiến lập mà đã có từ trước đó tức trong thời kì còn đánh nhau với nhà Tây Sơn. Đó là một nhân tố góp phần không nhỏ giúp Nguyễn Ánh giành chiến thắng và lên ngôi vua như lời nhận xét của John Crawfurd Thành công lớn nhất của ông có lẽ nằm ở chỗ