Từ cắn chiết ethanol 96% thân cây rau gai thối (Acacia pennata (L.) Willd.) thu hái tại Sơn La, chúng tôi đã được phân lập bằng các phương pháp sắc ký một hợp chất thuộc nhóm lignan. Bài viết này trình bày kết quả chiết xuất, phân lập 1 hợp chất thuộc nhóm lignan từ thân của cây rau gai thối (Acacia pennata (L.) Willd.). | TẠP CHÍ KHOA HỌC Khoa học Tự nhiên và Công nghệ Số 16 6 2019 - 37 NGHIÊN CỨU NHÓM LIGNAN TRONG THÂN CÂY RAU GAI THỐI Acacia pennata L. Willd. TẠI SƠN LA Nguyễn Văn Dũng1 Lò Mai Thu1 Hà Mạnh Linh1 Nguyễn Thị Phương2 Vũ Văn Tuấn2 1 Trường Đại học Tây Bắc 2Viện Dược liệu Trung ương Tóm tắt Từ cắn chiết ethanol 96 thân cây rau gai thối Acacia pennata L. Willd. thu hái tại Sơn La chúng tôi đã được phân lập bằng các phương pháp sắc ký một hợp chất thuộc nhóm lignan. Chất tinh sạch được xác định là icariside E5 I dựa trên phân tích giải dữ liệu phổ thực nghiệm và so sánh với dữ liệu phổ đã được công bố. Lần đầu tiên một hợp chất lignan icariside E5 được phân lập từ một loài thuộc chi Acasia. Từ khoá Rau gai thối icariside E5 lignan Acacia pennata L. Willd. 1. Đặt vấn đề Cây rau gai thối hay còn gọi là sống rắn dây có tên khoa học là Acacia pennata L. Willd. phân họ Trinh nữ Mimosoideae họ Đậu Fabaceae 1-4 . Loài này phân bố chủ yếu ở Nam Ấn Độ và Sri Lanca. Ở nước ta cây mọc hoang ở các tỉnh miền núi phía Bắc. Từ lâu sống rắn dây không chỉ là món ăn đặc sản bổ dưỡng dùng ngọn luộc làm nộm nấu canh của người Thái ở Sơn La mà còn được biết đến là vị thuốc chữa sỏi thận viêm khớp mát gan thông tiểu lợi mật 4 . Trên thế giới đã có một vài nghiên cứu về thành phần hóa học cũng như tác dụng sinh học của loài Acacia pennata. Tuy nhiên ở Việt Nam chưa có nghiên cứu khoa học nào về tách chiết tinh sạch các hợp chất tự nhiên về loài này được công bố. Bài báo này trình bày kết quả chiết xuất phân lập 1 hợp chất thuộc nhóm lignan từ thân của cây rau gai thối Acacia pennata L. Willd. . 2. Nguyên liệu và phương pháp nghiên cứu . Nguyên liệu Nguyên liệu dùng trong nghiên cứu là bộ phận thân của cây sống rắn dây được thu hái tại Sơn La. Mẫu được xác định tên khoa học là Acacia pennata L. Willd. bởi Tiến sĩ Đỗ Thị Xuyến Bộ môn Thực vật Khoa Sinh học Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Đại học Quốc gia Hà Nội. Mẫu nghiên cứu hiện được lưu giữ tại Khoa Hóa Phân tích - Tiêu chuẩn Viện
